Gya so kapakahaharam o kazhator. So ka shator na Haram, piyaka Haram o kadaklan ko mga Ulama ﺛﺒﺖ ﻋﻦ ﻋﻠﻲ ﺭﺿﻲ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻨﻪ )ﺃﻧﻪ ﻣﺮ ﺑﻘﻮﻡ ﻳﻠﻌﺒﻮﻥ ﺍﻟﺸﻄﺮﻧﺞ ,ﻓﻘﺎﻝ : ﻣﺎﻫﺬﻩ ﺍﻟﺘﻤﺎﺛﻴﻞ ﺍﻟﺘﻲ ﺃﻧﺘﻢ ﻟﻬﺎ ﻋﺎﻛﻔﻮﻥ؟ ﻭﻗﻠﺐ ﺍﻟﺮﻗﻌﺔ ﻋﻠﻴﻬﻢ) Miya olawla a so 'Ali "ra" na siyagadan yan a mga Tao a dii shasator na tigyan a antonaa mga Barahala ini a lilibtn yo? na kilid yan kiran so Papana o Satoran! Go sabap sa pkhasabapan sa kap'khapadalm o rata a ginawa sii ko sabaad... Go pkhabinasa niyan so Oras! Gyanan igira a da a anggan yan! Na amayy ka adn a anggan yan na mas lbi a kiya Haram yan ka miya pd ko kandarmt a inisapar o Allah! Pitharo o Allah sa Qur-an [ ﺇﻧﻤﺎ ﺍﻟﺨﻤﺮ ﻭ ﺍﻟﻤﻴﺴﺮ ﻭ ﺍﻷﻧﺼﺎﺏ ﻭ ﺍﻷﺯﻻﻡ ﺭﺟﺲ ﻣﻦ ﻋﻤﻞ ﺍﻟﺸﻴﻄﺎﻥ ] Almma-idah 90 Mataan a so pakabrg a go so kandarmt a go so kaprimar na marshik a galbk a Shaitan! Ini sapar pn o Imam Ahmad a go so Imam Abu Hanifah rahimahomaLLah so kasalama ko pasator sabap sa skaniyan na Baradosa... Pontosan anan o katharo i Shaikhol Islam ibn Taymiyyah makapantag ko Satoran.

So Kawan ko Kambantogan: Ma-ada a Paparangayan a

Mapiya

Mranao version of: “The Fear of Fame: A Lost

Characteristic"

Pitowa: (Paka-asal angkaya mga ktharo na phoon sa basa

English. Na araparap sa kapakasagogod nago kaliwanag a

kasaboti sangkaya a mga katharo na so mindiyorobasawn

sa basa Iranon na kiyapangomanan nago kiyapllbatan

niyan sa da ma pira taga ka kalo-kalo na mamondas so

titho a mapipikiron a mapiya. Adn a mga katharo a da

tano dn alina ka sabap ko badn phakawatan so maana

niyan. So pman so diyorobasa ko mga ayat sa Qur’an na sii

tano dn kinowa ko diyorobasawn i Shaykh Abdulaziz Guro

Alim Saromantang)

Mga katharo a mattndo a inipagomanon o mindiyorobasa

na khailay niyo a tatagowan sa (Inungka:...)

Assalamualaikum warahmatullahi wabarakatuh

Sa kataya na piphalapalad ami rkano!

--------------------------------------------------------------------------

So Kawan ko Kambantogan: Ma-ada a Paparangayan

a Mapiya

--------------------------------------------------------------------------

So mga Ulama a miyamaginontolan sii sa giya a Ummah

na ipkhawan iran so kambantogan nago sa kabaloy a

popular ko mga tao. Di iran khababayaan oba pkha aloy

so ngaran iran lalayon, na pkha ilay niyo siran a

pphalagoyan iran so mga tao sa aya dn a kapipikira iranon

na fitnah, nago igira na adn a phagawaan nyan so darpa a

pphangndaowan nyan sabap ko kiyapakadakl o tao ron.

Kataya so pd ko piyamakammsa a katharo a phoon ko

mga salaf sa kaphlikay ran, sa tanda oto ko tkhes o ikhlas

iran nago so sanggila iran ko kambantogan odi na ba siran

gii mapamanothol.

Ibn Mas’ood (radhiallahu `anhu): ‘(Hay mga tao)’ baloya

niyo a ginawa niyo a bowalan o ilmo, na solo o toroan!

Kakadn kano ko mga walay niyo, sa lagido solo ko

kagagawii, pamokaw o puso, kanditar sa rdak, ka an kano

mapopular ko tago o langit na angkano mapa g'ma ko mga

tao ko lupa’

Adna mama a pitharo iyan ko Bishr: ‘Thomai ako ngka’. Na

pitharo iyan, ‘Pananggila ingka oba ka pkha aloy…’na si

Hushib na miyaka otantang gomoraok sa gii nyan tharoon,

minisampay a ngaran akn sa masjid’

(Inungka: sii ko masa o mga sahaba, na aya pkhalimodan

sa tao na giya a masjid a phlangkapon so tao igira

kiyatokawanon. Sa masa tano imanto na knaba giyabo a

masjid, ka mga function hall, pimbarang a darpa a

pkhatimoan ko mga tao, so mga television, mga radio

station).

Ibrahim al-Nakha’j ago si al-Hasan na gii iran tharoon:

‘Kiyasokodan a karata iyan igira a so tao na mambabanog

sabap ko Agama ago so Dunya (ibarat o kapopular), inonta

bo sa siyapnon o Allah. Saya bo matatago so kaphiyapiya

(sa itotoro iyan a rarb iyan, maana giya a puso iyan – sa

miyakatlo).

Ibrahim bin Adham: ‘So oripn a pkhababayaan nyan so

kapopular na da makapaginontolan ko Allah’.

Aasim: “Igira a miyapat katao a makadadarpa na so

Abul-‘Aaliyah na pthindg sa pagawa on”

Dawud al-Ta’I na gii nyan tharoon: “Palagoy ngka so mga

tao sa lagido kapphalagoy ngka ko arimao”

Imam Ahmad: “Miyagontong so tao a piyagma o Allah so

ngaran nyan!” na tharoo nyan: “Tanto akn a mazisingayo

so katago ko darpa a da a tao ron”

Dhul-Nun: “So kapakapipiya ginawa igira maapd ko mga

tao na pd oto sa tanda o kalapis”

Fudhayl ibn Iyyadh: ‘O khaapas ka a di ka katokawan na

giyoto i mapiya. Antonai marataon sa di rka kambantoga o

mga tao, na antonai marata on di mapiya a kapkhailaya

rka o mga tao amay ka kababantogan ka sa pangilaylayan

o Allah?

Muhammad ibn al-‘Alaa ibn Musayyaib a phoon sa Basra

na mizorat ko Muhammad Yusuf al-Asbahani sa pitharo

iyan: “Hay pagari ko, sadn sa kababayaan nyan so Allah na

pkalbin nyan a di skanyan katokawan (ko mga tao)”.

Bishr ibn al-Harith: “Dadn a katawan akn a tao a

kababayaan nyan so kambantogan a bawn di mada so

agama nyan, a badi makowa a diyaman. Dadn a tao a ika-

alk iyan so Allah a ba nyan kababayai oba katokawi ko

mga tao.

Pitharo iyan pn (rahimahullah): “Sadn sa tao a kababayaan

nyan katokawan skanyan o pithanggisaan na di nyan

mataam so kamis o Alongan a maori”.

Yazid ibn Abi Habib: “Mataan a aya fitnah o mga Ulama na

mabaloy a aya pkhababayaan na maliliyawaw so katharo

iyan a di so karnk iyan ago kaphamakin’g iyan”

Abu Hurairah (radiallahu anhu) na gii nyan tharoon: Odi

bo so ayat ko kitab o Allah, na di akn skano dn panotholan

hay mga tao:

ﺇﻥ ﺍﻟﺬﻳﻦ ﻳﻜﺘﻤﻮﻥ ﻣﺎ ﺃﻧﺰﻟﻨﺎ ﻣﻦ ﺍﻟﺒﻴﻨﺎﺕ ﻭﺍﻟﻬﺪﻯ ﻣﻦ ﺑﻌﺪ ﻣﺎ ﺑﻴﻨﺎﻩ ﻟﻠﻨﺎﺱ ﻓﻲ ﺍﻟﻜﺘﺎﺏ

ﺃﻭﻟـﺌﻚ ﻳﻠﻌﻨﻬﻢ ﺍﻟﻠﻪ ﻭﻳﻠﻌﻨﻬﻢ ﺍﻟﻠﺎﻋﻨﻮﻥ

“Mataan! a siran a pphagmaan iran so initoron Ami a

manga karina, go toroan, ko oriyan o kiyapayag Ami ron

ko manga manosiya sii ko kitab, - na siran man na

pmorkaan siran o Allah, go ipamaninta siran o

phamakasinta, “ 2:159

(Inungka: Aya pakaantapan saya a puphamagmaan o mga

Ulama na so mga ndaowan o Islam a di iran kharaw oba

siranon kasakiti, lagido kabaloy iran a rido-ay o mga kafir

ka kharndan kiran so tamok iran, pamiliya iran,

kasibisibyan iran, kapipiya ginawa iran sa giya a dunya,

obadi so dunya na katawan dn a karomasayan ka knaba

tano ron tatap)

Al-Shai’bi: “Tanto ami dn a piyanamaran si Ibrahim al-

Taymi a kaontod iyan sa masjid a panotholan nyan so mga

tao na siyangka iyan”

Ibn Abi Layla: “Miyasima akn so gatosan ago dowapolo a

mga sahaba o Rasul (sallallaahu `alayhi wa sallam), na

dadn a ba kiran manothol inonta bo sa babaya iran ko ina

iran sa kaphagakola on o ina. Na dadn ba kiran mgay sa

fatawa inonta bo sa ba kiran akola o pagariya iran”

Abdullah ibn Abbas: “Mataan a so mga oripn na thomoon

iran so karrnk sa kalk iran ko Allah a di sa ba siran tharo

apiya pn manga oongangn siran”

Sufyan al-Thawri: “O magaga ngka a mbaloy ka a Ulama a

di kadn katawan, na giyotowi mapiya. Sabap sa o katokawi

ka o mga tao antonai matatago rka ago antawaa ka, na khn

iran a sapo oka”.

Di nyan dn pn ipagiyog oba kasobrai so tlo katao ko darpa

iyan. Miyakaisa alongan na kiyasobraan so tolo a

miyakaoma sa miya ilay nyan so darpa iyan a miyakadakl

a tao ron na mimbakorot tomindg sa kiyalk iyan na pitharo

iyan, “ibt ko Allah, miyada tano sa da tano dn magdam! Ibt

ko Allah, ka opama ko mailay o Amirul Mo’mineen Umar

(radiallahu anhu) so lagid akn sa giya a lagid aya a darpa

na pakatindgn ako nyan saya sa tharoon nyan a dadn a aki

a bali ngka saya!”

Miyapanothol a igira a phanothol sa hadeeth, na

pphagontod sa kapkhalk nago kapthabadawn. Igira a

kiyasirongan a gabon na romnk dn taman sa kaipos iyan

na tharoon nyan, inikawan akn oba badn katatagowi sa

ator na misogat rktano”.

Inako gomnk so Bishr al-Hafi manothol sa hadeeth ko mga

darpa, na pitharoon o mga tao: “Antonaa dn i indaawa

ngka ko Allah amay ko izaan ka nyan ‘Inongka ka mbagakn

so kisampayn ko mga tao so mga katharo o Siyogo akn a

Muhammad (sallallaahu `alayhi wa sallam)?!” na ismbag

iyan: Ptharoon akn, Hay Tohan kan, siyogo ako ngka sa

kinggolalan’n aknon sa tolabos a ikhlas na da akn dn

magdam sa ginawa kn”.

Miyakaisa na miyatharo ko Sufyan ibn ‘Uyaynah: “Ba ka di

makaontod na panotholi kami ngka? Na tharoon nyan

(rahimahullah): “Ibt ko Allah, ka di akn maiilay oba

kinanglan a makapanothol ako, odi na oba ako niyo

mapamakin’g”.

Ibrahim Ibn Adham:

Dadn a kiyapakapiya a ginawa kn inontabo ko zisii ako sa

al-Shaam (greater Syria – a giyoto dn i Syria, Jordan,

Lebanon, Palestine ago pd a ingd, gwani ko dapn

mabinasa o secularism a kiyambagibagiawn o mga tao sa

ndatuan). Gii ako phapalagoy sa pd akn so Agama kn sa

anda ko bo maka antap, aya dn pantar a lupa, kapanakd’g

nago kapanondagay sa mga palao. Na sadn sa pphaka ilay

rakn na gii nyan tharoon: ‘Pkhatokn si aki aya, ago igira na

tharoon iran: Si aki aya na labor (kargador)’.

Gii nyan pn tharoon: “So mga Ulama na igira a adn

ipphangndao iran na gii iran nggalbkn (galbk a mga pipiya)

na igira a ininggolalan iran na tatayodn iran sa

pkhabimban siranon, na andadn a kabimban iranon na

ipkhadali siran o mga tao, na andadn i kikadaliin kiran na

mbanogn siran o mga tao, na andadn i katoona kiran na

malagoy siran”.

Miyakaisa gawii na somiyagad skanyan ko kalilimod o al-

Awza’i (rahimahullah) na miya ilay nyan so kadakl o mga

tao a malilimod na pitharo iyan, “Opama ko giyayai kadakl

a malimod ko Abu Hurairah, na awaan nyan aya”. Na so

kinisampay angkoto a katharo ko al-Awza’i na mimbakorot

tomindg sii sa giyangkoto dn a gawii na inawaan nyan dn

so kalilimod.

(Inungka: giyanan a miya aloy a kalilimod na knaba

kakhalami-lami, ka malilimod anan a gii ron pamagosayn

so Agama, giyayai zabotn tano saya phiyapiya ka apiya pn

so osayan ko Agama na igira na pkhabaloy badn

kadostaan o Ulama igira da nyan mainungka so fitna a

mapapadalmon)

So Ibrahim Ibn Adham tanto ko piyakammsa a tao,

mashaAllah; tanto nyan dn a piyanamaran a kaawat iyan

ko mga tao ka kawan nyan oba pkha aloy so ingaran nyan

lalayon. Minsan pn maoto na so ngaran nyan na

lomiyakap sa mabbmbar dn, taman sa miyakaisa na

komakadn skanyan ko sapadan nyan na tomikaw ron

somold so mga tao sa linibt iran sa gii iran tharoon: “Anda

si Ibrahim Ibn Adham?!” na tomiyapi skanyan ko lomilibt

(da iran mainungka) na iphlalis iyan mambo a “Anda si

Ibrahim Ibn Adham?!” [lomiyangkap so ingaran nyan,

kapiya nyan i paparangayan, kapiya a kaatawi ron, ogaid

na dadn a gaid a matao ron sa di iran khakilala antaa

skanyan].

Gii nyan pn tharoon (rahimahullah): “Dadn makapiya a

pangilaylayan akn sii sa giya ngkaya a dunya inonta bo na

miyakaisa-isa manggolaola. Miniga ako sa masgit sii ko

mga pagingdan sa al-Sham a pzaal a tiyan akn. So

mu’adhin (paggbang, bilal) na piyakaliyo ako nyan sa

masgit sa pithoyok ako nyan a kakaptan nyan a ai akn! –

 da nyan dn kaawai so masgit ka minisabap sa giyotowa

kasakit a maggdam iyan – aya kiyapakapiya ginawa nyan

saya na sabap sa giyoto a mama a mithoyokon sa liyo na

da nyan dn makilala oba skanyan si Ibrahim Ibn Adham

(rahimahullah).

(Inungka: Tabi-tabiya ako mga pagari ago mga babai tano,

a igira mabibinuntay a ngaran iran ko galbk iran na tanto

siran dn a mala i panamar, ogaid na andadn i kiyadalongi

ko ngaran iran na miyadarodos so panagontaman.

Alhamdulillah ka siniyap o Allah so mga pagariya ago mga

babai ami a da iran tagowi sa tuladan nago titho a

ingaran iran so profile iran saya sa internet. Phangnin tano

ko Allah a siyapn nyan so mga amal tano na misampay

tano sa Akhirah a da tano ma-bunkrupt, sa mapd tano ko

miyamagontong, ameen – makithagpda tano ko mga

Muhsinoun a miphipiyapiya).

Wassalamualaikum warahmatullahi wabarakaatuh.

Fayā ibādallāhi, Yaqūlul Haqqu Tabāraka wa Ta’ālā fil Qur’ānil Karīm:

Innamal mu’minūna ikhwatun faaslihū bayna akhawaykum wat taqullāha laallakum turhamūn. (Al Hujueat 10)

Manga oripn o Allāh, di tano dn rorotosn ko gii tano kaphodipodia ko Kadnan tano a Mahasoti a Maporo a bigan tano niyan sa pithibarang a limo a di tano dn khagaga so kaisipa on opama o ba tano dn pamilanga.

Allāhu Akbar, so Allāh (سبحانه وتعالى) na lbi a Mala, a da khilid so kala o gagaw niyan ago so limo iyan ko manga kaadn iyan, gowani a tharoon iyan a: Inankosan o gagaw niyan a kalangowan a shayi, go so limo iyan na kiyaonaan iyan so rarangit iyan. Go di tano pakalipatan so kipphamangnin tano sa kapakaslang o pangolo tano a Mohammad (صلّى الله عليه وسلّم) ago so maga pamiliya niyan so manga bolayoka iyan a siran i lantay a mapayag a kiyasabapan sa kinisampay rkitano o Islam sa masa imanto, sa rk iran so mapiya ago so kapakaapas.

Manga oripn o Allāh, giyankai a bandingan a phamagosayin tano imanto omiyog so Allāh (سبحانه وتعالى) , na skaniyan so bandingan ko kaphapagariya ko Islam, pdai ko manga bandingan a patot a maosay ago matalasay so antap iyan ago so ongangn on, ka so kalilintad o kaphagingd na misasankot ko kaa-adn iyan na so kasansara ago so kaitabo na rarad o kigagadong iyan a maada sa rantapan o pizakatawan a Muslim.

Manga oripn o Allāh, aya karina sa mataan a so kaphapagariya na lalan ago bagr ko kapagawidi ko mapnd a awid, na so pinggolawla o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) ko kiyapakaoma niyan sa Madinah, a so kiyapakabkna niyan ko Masjid a tadna o simba ko Allāh (سبحانه وتعالى) , na piyakanggolalan iyan so kiyaphapagariya o manga Ansar ago so manga Muhajir, sa giyakot iyan so kaiisaisa iran sa gakot a kaphapagariya a miyakatonay sa kapakaphagwarisa ankoto a miphagariya ko manga kabnar a tamok, sa taman ko kiyamansoka on o Qur’an, ko kiyapakabkn o kaphagingd a Islam sii sa Madinah.

Giyankaya a kaphapagariya, na inaloy o Allāh (سبحانه وتعالى) , sa Qur’an gowani a tharoon iyan a:

إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ ، وَاتَّقُوا اللهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ

Mataan a so miyamaratiaya na aya bo magariari, na ompiayai niyo (pasada niyo) so manga karido ko lt o dowa a pagariya iyo, go kalkn iyo so Allah ka an kano kalimoon (Al Hujurat 10)

Amay ka masabot o oman i isa a so pd iyan na pagari niyan na mataan a malbod a kakhapasad o manga karido a maa-adn kiran sa rarad ankoto a kaphagariya, sa misabap sankanan a ayah, na miyatankd a aya gakot o kaphapagariya na so kaphagariya ko agama ago paratiaya, kna o ba so kaphrphd sa posd amay ka makambida so paratiaya o oman i isa kiran.

Manga oripn o Allāh, tanto a ikhababaya o Allāh (سبحانه وتعالى) , a kailaya niyan sa so manga oripn iyan na gii siran phapagariya sa sabap rkaniyan, sa biyaloy niyan pn oto a okit ko kakhaankat o manga dosa o dowa a miphagariya, sa khadalm siran ko limo o Allāh (سبحانه وتعالى) , ago phakasirong siran ko sironsironga o Allāh (سبحانه وتعالى) , ko gawii a da dn a khasirongan ko alongan a Qiyamah.

Miyasabot ko hadith, a adn a sakataw a mama ko miyangaoona a masa, a miyanompang ko isaa lipongan a mawatan sa pantag sa kakhaipa niyan ko pagariya iyan ko Allāh (سبحانه وتعالى) , na sii ko kaphlalakaw niyan na siyogoan o Allāh (سبحانه وتعالى) sa malāikat a zasalin sa manosiya na inizaan iyan sa tig iyan a anda ka zong? Na pitharo iyan a zong ako sa isa nan a lipongan ka adn a pagariya akn on na phamisitaan akn, na pitharo iyan a: Ino nka phamisitaa ba adn a babalasan ka on a ginawa a minisakodo niyan rka? Na thig iyan a da dn a babalasan akn on a ginawa odi na thadman akn on a romasay, a rowar sa kagiya pagari akn skaniyan ko Allāh (سبحانه وتعالى) , na pitharo ankoto a malāikat a: Sakn na malāikat a siyogo ako rka o Allāh (سبحانه وتعالى) a phakisabotan ko rka a so Allāh (سبحانه وتعالى) , na rinilaan kano niyan a dowa kataw sabap sankoto a kaphagariya iyo, ago kiyababayaan kano niyan.

Manga oripn o Allāh, sayana anan a mapiya a thotol a o pamimikirana o adn a pikir iyan na makakowa sa mala a thoma ago ndao, ko kala i gona o kaphapagariya a ipzabap on o Allāh (سبحانه وتعالى) na khaparoli so limo iyan. Miyasabot pn ko hadith a isa ko pito soson a manga taw a phakasirong ko sironsironga o Allāh (سبحانه وتعالى) , so mama a miphagariya siran sii ko Allāh (سبحانه وتعالى) a gii siran makathoona ago gii siran makamblag sa pantag bo ko Allāh (سبحانه وتعالى) .

Giyankai a masa tano na sayana a pithorak (kainotan) o ba adn a pkhatoon a manga taw a pphanompang ko isa a darpa sa pantag bo sa kambisitaa niyan ko pagariya iyan ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sayana dn a miyakaligt so manosiya ago piyaginot iyan so oras iyan o ba niyan pkhatonay sa pantag bo sa kapakakowa niyan sa bolayoka iyan ko Allāh (سبحانه وتعالى) , ogaid na tonganay a madakl a gii thimotimo ko manga kadawndaw ago sii ko manga tnatnaw a kagagawii sa pantag bo sa aya giithimoan na so kakowaa ko doniya ago so kasawiti ko parayasan iyan a ba dn sagad, sa kiyalipatan iran so katharo o maongangn a:

Ba dn sagad so kintay na tatap so pimbasokan

Manga oripn o Allāh, sabap ko kapakasokat sa barandiya a tamok na pkhaadn so giikaphapagariya, sa datar o kapkhatimo o manga aso ko kapphagdasi ran ko miyado a bankay a binatang, sabap ko orarig o tamok na pkhatimo siran sa datar o kapkhalimod o liyali ko palitaan a solo a daa khakowa iran on a rowar sa katotong ago kapatay.

Manga oripn o Allāh, opama ka ilaya tano so kiyapanigr o manga loks tano a miyangaoona ko kiya-smpanga iran ko ridoay o agama a manibolos a so manga Kasila (Ispaniyol) na matoon tano a isa a kasasabapan ko bagr iran na so kagagakota kiran o tali o kaphapagariya sa di siran dn pnggaganata sa thmowan sa ba ramig i bayaan so oman i isa kiran, minsan pn malobay ago maito so sabot iran ko Islam sa masa oto. Tanto a malbod so kapkhapasada iran ko manga karido ko manga pagtaw iran, na sii sa masa ini na sabap ko kinigadong ankaya a maana a kaphapagariya sa oman i isa na aya dn a siyarigan iyan na so tamok iyan sa riyantas iyan so manga khoyaptaan na miyaadn so manga awid a akal a pzasatn iyan so kaoyagoyag o kaphagingd o manga Muslim, sa di ran dn khagdam so kaphangnp kiran o torog sabap ko kasasansara o mokarna ko kaaadn o manga rido san ko manga ingd iran.

Manga oripn o Allāh, so kaphapagariya na lalan ko kapakaapas ago so kisampay ko simalaw, na so sopaka iyan a kapriridoay na lalan ko kidozo ago so kaantior, ko langowan a bontal iyan.

So kaphapagariya na malbod a balsn, ogaid na margn a mataanan, marani a phagilayin ogaid na mawatan a ropoon so onga niyan, so kaphapagariya na di khagaga o tamok o ba niyan mapamasa, ka da a arga iyan, aya maphamasa o tamok na so kapamagonota, so tamok na di niyan maphamasa so kabaya a onga o kaphapagariya.

Manga oripn o Allāh, igira miyaadn so kaphagariya ko poso’ o dowa kataw a manosiya na pkhalampasan iyan so bagr o thitho a kaphagari sa rogo’ igira minirandong sa margn, giyoto i sabap a pitharo o maongangn a Arab a:

رُبَّ أَخٍ لَكَ لَمْ تَلِدْهُ أُمُّكَ

Adn a pagari nka a da mbawataan i ina aka

Miyaaloy ko Qur’an a so katharo o Allāh (سبحانه وتعالى) a:

فَأَمَّا الَّذِينَ ءَامَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَيُوَفِّيهِمْ أُجُورَهُمْ وَيَزِيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ

Na so pman so siran oto a miyaratiaya ago minggalbk siran sa manga pipiya na ithoman iyan kiran so manga balas iran ago pagomanan iyan siran ko pd ko kalbihan iyan (An Nisa’ 173)

Na inosay o manga ulama a giyankoto a kalbihan a ipagoman kiran o Allāh (سبحانه وتعالى) , na giyoto so kapakapzasapaata o oman i miphapagariya sii ko Allāh (سبحانه وتعالى) , sa so pagariya na khasapaat iyan so pagari niyan na so pman so pagari niyan na khasapaat iyan mambo so pagari niyan sa taman sa palaya siran dn maliyot o sapaat sa palaya siran matimo ko sorga a magariyari sa datar o kiyaphapagariya iran ko doniya. Isa pn a initafsir iran san na so kakhailaya iran ko Allāh (سبحانه وتعالى) ko alongan a Maori.

Manga oripn o Allāh, giyankaya a kaphapagariya na margn a tharagombalayin inonta ko manga taw a zisi kiran so thitho a paratiaya ko Allāh (سبحانه وتعالى) , ka makapphapagariya so manga niyawa iran ago so manga poso iran, opman o kabaya aka a katokawan ka ko thitho a kaphagariya na sii nka khakilala ko masa a kasasagad o kangt, a go so margn, ka so ginawai ko margn na thitho a bolayoka, na so inampda ko kasawit a kapipiya ginawa na matag onota a di niyan khaadn so maana a kaphagariya, iniropa oto o maongangn a manga kadaan daan a Mranaw a:

O ana garing ka a man so alongan mada na oba nka ba zambia ko diyagowat a garing a mana maranka ndaw a romoyod o masokat na mayon o kasokodi o mirandong sa kangtan.

Manga oripn o Allāh, aya karina sa di khikowa so tamok sa tonay a bolayoka na so katharo o kawasa a giimbodo sa gii niyan tharoon a:

Sayana a margn so kambbtadan akn, a o makaito so tamok akn na da dn a bolayoka a mbolayokn ako niyan, a sii ko kakhakawasa ko na langowan a taw na dadayoon ako niyan, tanto dn a madakl a bolayoka a inizaromataya a sabap ko kamrmr na giyanatan ako niyan, na di b o dn pirapira i ridoay a inipagimataya a sabap ko kakawasa na biyolayok ako niyan.

Manga oripn o Allāh, so manga taw a madodoniya so antap iyan a kalilipatan iyan so maori a alongan na giyanan i btad iran a sii siran pkhatimo ko taginting o niko sa kalilipatan iran a so tamok, na da a makapapaar on a rowar ko miyangadn, sa biyaloy niyan anan a tiyoba ko kawasa o miphanonoatan iyan ankanan a tamok ko kabaya o Allāh (سبحانه وتعالى) , na sakamaoto a tiyoba oto ko miskin sa kiyawiswisi ron o khapantang iyan so kalipds o kamrmr, a kna o ba kaligt o Allāh (سبحانه وتعالى) , sa da niyan on kabgi sa tamok, aya mataan na limo iyan on, ka so Allāh (سبحانه وتعالى) , i matao ko pagns o kaoyagoyag, sa adn a marata a kapipikira on o taw na giyoto i mapiya on, na adn mambo a aya katao niyan on na aya on mapiya a gyioto i marata on, pitharo o Allāh (سبحانه وتعالى) , a:

وَعَسَى أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَهُوَ خَيْرٌ لَكُمْ ، وَعَسَى أَنْ تُحِبُّوا شَيْئًا وَهُوَ شَرٌّ لَكُمْ, وَاللهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ

Khasalak a adn a ipkhagowad iyo a shayi a aya rkano mapiya, go khasalak a adn a pkhababayaan iyo a shayi a aya rkano marata, so Allah na matao a skano na daa katawan iyo (Al Baqarah 216)

So katankda ko marata ago so mapiya na sii anan sa kapaar o Allāh (سبحانه وتعالى) , a da sa gaga o manosiya, aya pkhokomn o taw a marata on na so sopak ko kabaya o ginawa niyan, na aya mapiya on na so pkhababayaan o ginawa niyan, a giyanan na mangikmat a kataks, ka so ginawa o manosiya na aya lalan o shaytan sa kakhabinasai niyan on, sa aya patot ko Muslim na aya onotan iyan na so kabaya o akal iyan, kna o ba so kabaya o ginawa, gioto i miyaaloy ko Hadith Qudsi, a liniot so sorga a manga nganin a ipkhagowad o ginawa, na linibt so naraka a manga nganin a pkhababayaan o ginawa o manosiya, sa giyanan i pagns a timbangan o Mu’min, sa so ipkhagowad o ginawa niyan na ndodon so sorga, na so pkhababayaan o ginawa niyan na giyoto so naraka, sa ophananggila so taw, na aya onoti nka na so sopak ko kabaya o ginawa nka, ka anka makaapas sa di ka magogo o shaytan.

Manga oripn o Allāh, aya khikowa sa manga bolayoka na so kabaloy nka a taw a maroyodn a mapantang ago masabar a pphakaadiadin iyan so kabaya o salakaw ron san ko kabaya iyan, na aya samporna iyan na so kakhapiyaan ago kapangalimo san ko manga salakaw a bolayoka ka so kakhapiayaan na gii niyan mathaoripn so poso’ o salakaw ron. Pitharo o maongangn a Arab a:

أَحْسِنْ إِلَى النَّاسِ تَسْتَعْبِدْ قُلُوبَهُمُ ... فَطَالَمَا اسْتَعْبَدَ الإِنْسَانَ إِحْسَانُ

Khapiyaan ka ko manga taw ka mapangongoripn ka so manga poso iran

Ka lalayon dn giimathaoripn so manosiya a kakhapiyaan.

Manga oripn o Allāh, pangnin tano ko Allāh (سبحانه وتعالى) a balowin tano niyan a pd ko manga taw a pphamakin’gn iran so katharo na phagonotan iran so lbi ron a mapiya.

وَأَقُولُ قَوْلِي هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِينَ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ فَاسْتَغْفِرُوهُ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

Wa aqulu qawli hada wa astagfirullaha li wa lakum wa lisairil Muslimin min kulli dambin fastagfiruhu innahu Huwat Tawwabur Rahim.

alā sayyidinā Mohammadin wa alā ālihi wa sahbihi wa man tabiahum biihsānin ila yawmid dīn ... wa ba’du:

Fayā ibādallāhi i’lamū annallāh sub’hānahu wa taālā qāla fī kitābihil karīm:

Hāfidhū alas salawatī was salātil ustā, wa qūmū lillāhi qānitīn, fain khiftum farijālan aw rukbānan, fa’idā amintum fadkurullāha kamā allamakum mā lam takūnū ta’lamūn. Al Baqarah 238-239)

Manga oripn o Allāh, imanto na minisampay tano ko ika dowa a rokon o Islam a skaniyan so kitindgn ko sambayang.

Giankaya a sambayang na makhikipantag iyan so pangkatan a da dn makhipantag o apia antonaa a simba a salakaw ron, skaniyan a sambayang i polaos o agama a di dn phakatindg odi ron makambkn, pitharo o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a: Aya olo o btad na so Islam, na aya polaos iyan na so sambayang, na aya piphaporoan o pondiyong iyan na so jihad sa lalan ko Allah (سبحانه وتعالى) . Skaniyan a sambayang i pagampaganay a ipaliogat o Allāh (سبحانه وتعالى) ko manga simba, sa skaniyan dn i mialiogat on ko Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) ko masa a kamiraj iyan ko kinindarpa in iyan ko Kadnan iyan. Sa da dn a kiaokitan iyan a malaikat a sosogoon, ka mamantk a phoon ko Allah (سبحانه وتعالى) , inipaliogat sa lima polo a sambayang na miaroros sa lima a sambayang ko salongan a tarotop, ogaid na pitharo o Allāh (سبحانه وتعالى) a so lima a manga sambayang na badal o lima polo a sambayang, sa tiangkd o Allāh (سبحانه وتعالى) a di dn khasambian so katharo iyan ago di khabaroba ko oriyan o kinikokomn iyan on ago so kinipaliogatn iyan ko lima a manga sambayang.

So sambayang i pagampaganay a pagisipn ko oripn, pitharo o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a:

أَوَّلُ مَا يُحَاسَبُ عَلَيْهِ الْعَبْدُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ الصَّلاَةُ ، فَإِنْ صَلَحَتْ صَلَحَ سَائِرُ عَمَلِهِ ، وَ إِنْ فَسَدَتْ فَسَدَ سَائِرُ عَمِلِهِ

Aya paganay a pagisipn ko oripn ko alongan a Qiyāmah na so sambayang, na amay ka makapia na makapiya so langowan a galbk iyan, na amay ka binasa so sambayang na mabinasa so langowan a amal iyan (pianothol o Tabarani).

Skaniyan a sambayang i kaposposan a inithanan o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) ko manga ummat iyan ko kakhapandos dn o napas iyan sa giiniyan tharoon a: So sambayang!! So sambayang!! Ago so manga oripn iyo. Inipagamanat iyan so kikapdiin ko oripn sa inipannkat iyan.

So sambayang i kaposposan a khada ko anggawta o Islam, na anda i kada iyan na madadas dn so agama. Pitharo o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a:

لَتَنْقُضَنَّ عُرَى الإِسْلاَمِ عُرْوَةً عُرْوَةً فَكُلَّمَا انْقَضَتْ عُرْوَةٌ تَشَبَّتَ النَّاسُ بِالَّتِي تَلِيهَا ، فَأَوَّلُهَا نَقْضًا الْحُكْمُ ، وَآخِرُهُنَّ الصَّلاَةُ 

(رَوَاهُ ابْنُ حِبَّانَ مِنْ حَدِيثِ أَبِي أُمَامَةَ)

Khabngkas so manga kawar (onayan) o Islam sa giimazatiman a kapkhada iyan, sa oman mada so isa a kawar iyan na matondog o isa on, na oman i mabngkas on a onayan (sa mada) na mikoyapt so manga taw ko makatotondog on a onayan, na aya paganay a khabngkas on na so kadato a Islam (Khilafah Islamiyyah) na aya kaposan a khabngkas on an so sambayang (pianothol o Ibn Hibbān a phoon ko thotol o Abū Umāmah).

Manga oripn o Allāh, giankaya a sambayang na tanto a madakl a kiaaloya on o Qur’an, adn oto a alowin iyan sa isasarta iyan on so kapananadmi o Allāh (سبحانه وتعالى) , pitharo o Allāh (سبحانه وتعالى) a:

Mataan a so sambayang na phakasapar ko piamakasisingay ago so marata a galbk, go mataan a so katadmi ko Allāh (سبحانه وتعالى) na lbi a mala (Al Ankabut 45).

Pitharo iyan pn a:

Sabnar a miakadaag so taw a zoti (odi na ndiyakat) ago tiadman iyan so ingaran o Kadnan iyan na mizambayang (Al A’la 14-15).

Pitharo iyan pn a:

Go tindgn ka so sambayang sa tadntadm rakn (Ta Ha 14).

Tanto a madakl a kinitompokn iyan ko sambayang sii ko katonaya ko zakah.

Pitharo o Allah a:

Tindgn iyo so sambayang ago bgan iyo so zakah (Al Baqarah 110).

Initompok iyan pn so sambayang ko kazabar, pitharo o Allāh (سبحانه وتعالى) a:

Go pamangni kano sa tabang ko Allāh sa nggolalan ko kazabar ago so sambayang (al Baqarah 45).

Initompok iyan pn so sambayang ko kakhorban sa binatang a soasoat ko Allāh (سبحانه وتعالى) , pitharo o Allāh (سبحانه وتعالى) a:

Tharo angka a mataan a so sambayang akn ago so korban akn go so kaoyagoyag akn go so kaphatay akn na rk o Allāh a Kadnan o manga kaadn, a daa sakotowa iyan, a go sabap roo na siogo ako ago sakn i paganay ko manga muslim (Al An’am 162-163).

Manga oripn o Allāh, aya taman a kiasiyapa o Islam ko sambayang na skaniyan bo i miaskhd a simba a da niyan dn pharowa o ba mibagak so katonaya on o Muslim sii ko apia antonaa i masosowa iyan. Apia sii dn ko masa a giikathidawa sa maydan ko kassmpanga ko ridoay na inipatoray niyan so katonaya ko sambayang sa da niyan dn pharowa o ba mibagak sa di matonay ko waqto niyan a mappnto.

Manga oripn o Allāh, gianan i karina a mala sa mataan a so sambayang na da dn a datar iyan ko maga simba ko Islam a bigan iyan sa mala a siap.

Manga oripn o Allāh, so sambayang na skaniyan i kiambidaan o mu’min ago so kapir, sa sa dn sa taw a ibagak iyan so sambayang sa paratiyaya sa kna o ba paliogat na skaniyan na kapir, opama ka Muslim na pmbaloy a murtad (miawa ko agama Islam), na odi kasoy ko Islam, na pnggolalan on so garangan o pdang sa khabono. Amay pman ka inibagak iyan sa di niyan ipnggolalan sabap ko kabobokla niyan on, na aya tindg o kalankapan a manga ulama na skaniyan na kapir, sa miada ko kamumuslimi. Tanto a madakl a hadith o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a inaloy niyan a so taw a totontotn iyan a muslim a miagak sa sambayang na skaniyan na kapir.

Go miakapoon ko Abdullāh Bin Saqiq Al Uqayli a: Miaadn so manga sahabah o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a daa mapipikir iran a shayi a so kibagakn on na ikhakapir a rowar ko sambayang (pianothol o Tirmidi ago so al Hakim).

Manga oripn o Allāh, anda miawajib so sambayang? Miawajib so sambayang ko taw a muslim, adn a akal iyan, a kiabaligan, sabap ko thotol o Aishah a miakapoon ko Nabi a: Inankat so pansom (kisoratn ko amal) sa tlo a manga taw; so totorogn taman sa makanaw, so maito a wata sa taman sa kabaligan, so pmbthangn taman sa makatanod (pianothol o Ahmad go so manga imam ko hadith).

Manga oripn o Allāh, so sambayang na adn a manga sarat iyan, a paliogat so katonaya on ko da on pn kitindgn a siran so:

So katokawi ko kiapakasold o waqto.

So kapagabdas sa masoti so taw ko mala a hadas ago so maito on.

So kasotia ko lawas ago so nditarn a go so darpa a pzambayangan.

So Kasapngi ko Awrat o pzambayang.

So Kaadapa sa Qiblah

Manga oripn o Allāh, adn pman a manga paralo ko sambayang a wajib so kasiapa on a gianan so bithowan sa manga rokon iyan a siran so:

So kapniat o pzambayang ko pazambayangan iyan a sambayang.

So Takbiratul Ihrām (so katharo a ko Allāhu Akbar kapangalingkakp)

So katindg ko kapzambayang sii ko sambayang a paralo.

So kabatiyaa ko Al Fātihah ko manga rakaat o sambayang a paralo ago sunat.

So Karoku.

So kambangon ko kiaruku.

So Kasojud sa musallā.

So kaontod a kaposan ago so kathahayyat on.

So kazalam o giizambayang.

Manga oripn o Allāh, so sambayang na adn a manga sunat iyan a di khatarotop so sambayang odi siran minggolalan a siran so:

So kiporoon ko lima sii ko pat a manga btad ko sambayang;

sii ko takbīratul ihrām,

Sii ko kaprokū.

Sii ko kiambangon ko kiarokū

Sii ko kiatindg ko rakaat a ika tlo, maana a sii ko oriyan o tahayyat a paganay.

So kibtadn ko kawanan a lima sii ko diwang a lima ko katitindg o giizambayang. Sa sii niyan ibtad a lima niyan ko kababan o rarb iyan a kaporoan a posd iyan.

So Katontola niyan ko dowaa a kalka (istiftāh) ko sambayang.

So kaamin, ko oriyan o kabatiya ko Al Fātihah.

So kabatiya sa ayat ko oriyan o Al fātihah.

So katakbir ko oman magalin so giizambayang sa lanka ko sambayang ko kamba-ngon kasojud kaontod katindg.

So Karokū ko sambayang.

So katasbih ko karorokū, sa tharoon so Subhāna Rabbiyal Adhīm wa bihamdihi, sa makatlo.

So katharoa ko Samiallāhu Liman Hamidahu ko oriyan o kambangon ko kiarokū.

So langka ko kazojud ko katitindg a phakaonaan a lb na go bo so lima.

So langka ko kasojud a pakathaknaan so pito a anggawta a so bn’ng, poro o ngirong, so palad a lima so dowa a lb, so manga kmr o ski a palaya pakaadapn sa Qiblat.

So katasbih ko kasosojud sa makatlo a so Subhāna Rabbiyal A’lā wa bihamdihi.

So kaontod ko pagltan o dowa a sojūd, sa balawagn iyan a palad a ski niyan a diwang sa ontodan iyan, na pakatitindgn iyan a kawanan a palad a ski niyan sa pakasasangorn iyan sa Qiblat so manga kmr iyan.

So kaontod sa di mathay ko da niyan pn katindg sii oto ko oriyan o kiasojud ko rakaat a paganay ko sambayang, go sii ko rakaat a ika tlo ko da niyan pn katindg ko rakaat a ika pat.

So kaontod ko kapthahayyat.

So kathahayyat a paganay.

So kazalawati ko nabi ko tahayyat a kaposan.

So kandowaa ko oriyan o kathayyat a kaposan ko da niyan pn kazalam.

So kandowaa ko oriyan o kazalam.

Manga oripn o Allāh, gianan i manga sarat ago manga rokon ago manga sunat o sambayang a wajib ko langowan a Muslim a mama ago babay a maknal iran phiapiya, ka kagiya san matatago so kaphakaapas iyan ago so kakhaola iyan ko alongan a Qiyāmah amay ka di niyan masowa phorong so sambayang iyan sa di matarima.

So Sarat (shart) o sambayang ago so rokon iyan na aya mbidaan iran na so sarat, na skaniyan so manga galbk odi na ropaan a di pd ko fiil o sambayang ogaid na di khatarima so sambayang odi maadn. So pman so rokon (rukn) na skaniyan so manga galbk ago manga btad a pd ko fiil o sambayang a odi maadn na di khatarima so sambayang. Samanoto na aya mbidaan o sarat ago so rokon na so kababaloy o sarat a di pd ko fiil o sambayang ogaid na mikakampt on, so pman so rokon na pd ko anggawta iyan a di ron khablag.

Manga oripn o Allāh, adn a manga btad ko sambayang a patot a kasabotan o oman i isa a Muslim ka aya kalilid na so di ron katotokawi, sa alowin tano siran:

So kabatiya o giizambayang sa al Fātihah; Gophoon zambayang so taw a skaniyan bo, odi na moonot ko imām a so sambayang na masoln on so batiya ka datar o manga sambayang ko kadawndaw liyo ron so jumuah, na skaniyan oto na phakabatiya sa al Fātihah ko ginawa niyan, ka odi batiya na daa sambayang iyan. Amay pman ka mizambayang a moonot ko imām sii ko matanog on so batiya o imām na skaniyan na di phakabatiya sa ayat a pd on so al Fātihah sa ba dn makaphamakin’g ko batiya o imām sabap sa so batiya o imām na aya niyan dn batiya.

Kadaklan a giizambayang a di niyan anan kasasabotan sa pmbatiya ko kapmbatiya o imām sa matanog, na pkhasopak iyan so Qur’an a aya inisogo iyan na igira pmbatiyaan so Qur’an na phamakin’gn o taw a pphakan’g on. Sa adn mambo a hadith a inisogo iyan so kabatiyaa ko al Fātihah ko sambayang, na pantag sa kakowaa sankoto a dowa a dalil sa daa mibagak on na, aya khasowa o ma’mūm, na phakabatiya ko masoln on so batiya o imām, na makaphamakin’g badn sa di phakabatiya ko kapmbatiya o imām sa matanog.

Ozanka so giizambayang o pira a rakaat i kiazambayangan iyan na aya khakowa niyan na so maito on, opama o mizangka ko sarakaat ago so dowa rakaat na aya khakowa niyan na sarakaat a kiazambayangan iyan sa khaganap iyan, datar oto mambo o dowa rakaat antaa ka tlo rakaat a kiazambayangan iyan na aya khakowa niyan na so dowa rakaat sa khaganap iyan.

Aya datar oto na ozanka so pzambayang o miakapagabdas antaa ka da, na aya kokoman iyan na da a abdas iyan, na makaphagabdas, opman o zanka o kiabatali antaa ka da ko kiapagabdas iyan, na aya khakowa niyan na da kabatali, sabap sa miatankd a miakapagabdas na so sankaan na sii miaadn ko kiabatali ron ago so da on kabatali. Na aya khakowa niyan na so da kabatal o abdas iyan, so Islam na sii niyan pphakabkna so kokoman iyan ko matatankd, sa ipmbowang iyan so di matatankd. Sii ko kaadn o abdas ago so kaada iyan na aya pakaasal na so di kaabdas o taw, na ozanka o ino miaabdas antaa ka di na aya khakowa niyan na so pakaasal a di niyan kaabdas sa makaphagabdas.

Manga oripn o Allāh, aya paliogat ko Muslim na maknal iyan phiapiya ankaya a sambayang ka so kakhatarima iyan ago so kapiya o balas iyan na misasankot ko kapiya a kiasowaa on ago so giiron kinggolalann. Sa oman i isa a Mualim, mama babay, na panamar sa kasowaa niyan ko btad o agama niyan ago matonay niyan sa tarotop ka san matatago so bagr ago so limo o Allāh (سبحانه وتعالى) .

Gianan i pagns a bagr o manga sahābah o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a igira miakasmpang siran sa awid a akal a mapnd na magapas siran ko sambayang, sa miaanad iran oto ko Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) , sa so giiran kapanambayang na ron iran pkhatoon so pithamanan a kapakaddkha o lawas ago so pamikiran ago so darm. Gioto i kiatharoa on o Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) a: Pakadkhaa kami ngka hay Bilal sa nggolalan ko sambayang. Di ran ipagitong so kapanambayang sa ba galbk a khasabapan sa dokaw ka kagiya ron iran pkhatoon so kapakaddkha ko giiran kapanam-bayang, a gianan na btad a tanto dn a mapapato sankai a masa a kapapantagan a so kalankapan a Muslim, na aya kaggdama iran ko sambayang na mapnd a galbk a khasabapan sa dokaw, na amay ka miakatas so batiya na iphakagowad iran, a di ran katawan a sa dn sa katas o batiya ko sambayang na gioto dn i kala a balas ago karani ko limo o Allāh (سبحانه وتعالى) ago khisokat ko kasosoat iyan.

Manga oripn o Allāh, So sambayang na da dn pharowa o Allāh (سبحانه وتعالى) oba mibagak sa di matonay ko apia antonaa a btad, amay ka so taw na pkhasakit sa di niyan khagaga so katindg ko sambayang na zambyang a moontod, na amay ka di niyan khagaga a moontod na zambayang a miiga, na amay ka di niyan dn khagaga so kikhoatn ko sambayang o manga anggawta iyan na zambayang sa ba dn giipaginsarat na odi niyan pn khagaga na zambayang sa so bo so niat iyan. Sa so Allāh (سبحانه وتعالى) na katawan iyan, so mapipikir o oripn iyan sankoto a kapthonaya niyan ko sambayang ko dianka a khagaga niyan.

Manga oripn o Allāh, amay ka so Muslim na daa a miphagabdas iyan a ig na thayammum sa lopa a soti, na amay ka di niyan pn khagaga so kapthayammum iyan sa da dn a okit na zambayang mapia da dn a abdas iyan. Ka da on dn pharowa so kibagakn ko sambayang sa da dn a sndod ago daa khidawwa o Muslim sa da makazambayang ka da maparo ko kapnggalbka niyan on.

Manga oripn o Allāh, so Rasūlullāh (صلّى الله عليه وسلّم) na iniibarat iyan so sambayang sa lawas a ig a mababanday ko oman i pinto o Muslim a giiron phaigo oman gawii sa makalima, na ino adn a khalamba a boring ko lawas iyan? Aya smbag o manga sahābah na da dn a khalamba on a boring, na pitharo iyan a datar oto so sambayang a lima ko oman salongan a ipphonas o Allāh (سبحانه وتعالى) ko manga dosa.

Manga oripn o Allāh, pangnin tano ko Allāh (سبحانه وتعالى) a balowin tano niyan a pd ko manga taw a pphamakin’gn iran so katharo na phagonotan iran so lbi ron a mapiya.

وَأَقُولُ قَوْلِي هَذَا وَأَسْتَغْفِرُ اللهَ لِي وَلَكُمْ وَلِسَائِرِ الْمُسْلِمِينَ مِنْ كُلِّ ذَنْبٍ فَاسْتَغْفِرُوهُ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِيمُ

Wa aqulu qawli hada wa astagfirullaha li wa lakum wa lisairil Muslimin min kulli dambin fastagfiruhu innahu Huwat Tawwabur Rahim.

------------------------

So pnggolaolaan o Miyaratiyaya igira a

Minitalingoma so Tiyoba

---------------------------------------------------------------------------------------

Igira a so Muslim na miyasogat a tiyoba nggolalan

ko kambobolawasan niyan, odi na so tamok iyan,

nganin san, na antonai taralbi a zowaan niyan sii

ko kapakanggogolalan niyan ko Islam?

So langowan a podi na rko Allah

Paganay ron:

So mga Tiyoba na tpng, nago tanda oto sa

kasosoat o Allah ko tao, sabap sa lagid siran o

bulong: Mapait, apiya pn i kapait iyan na

imbolong tano ko tao a khababayaan tano a

kabolongi ron – sa so Allah na iniropa niyan sa

mapiya. Sii ko saheeh hadeeth na miyatharo on:

“Sadn sa kala o balas na khaparoli ko kala a tpng.

Na igira a miyasowat so Allah ko mga tao na

pthupungan niyan siran. Na sadn sa tomarima

san na miyasowat iyan so Allah na sadn pman sa

di nyan tarimaan na miyaparoli nyan so morka o

Allah”, piyanothol i al-Tirmidhi (2396) ago si Ibn

Maajah (4031); miyatndo a hasan i al-Albani sii ko

Saheeh al-Tirmidhi.

So Tiyoba na mapiya ko miyaratiyaya sabap ko

balas rka nyan a pthimoon sa alongan a maori;

andamanayai di niyan kapiyai pkhiporo so

pangkatan nyan ka pkhada so dosa niyan? Pitharo

o Rasul (sallallahu alaihi wasallam): “Igira a

khababayaan o Allah so mapiya ko oripn niyan, na

pzambotn nyanon so kasiksaan nyan sa giya a

dunya, nago igira a khabayaan Niyan a matitimo

so kasiksaan nyan sabap ko mga dosa nyan na

khatalingomaan nyan sa alongan a maori”.

Piyanothol i al-Tirmidhi (2396); miyatndo a

saheeh i al-Albaani sii ko Saheeh al-Tirmidhi.

Pitharo i Hassan al-Basri (ikalimo o Allah): “Di niyo

pmbaomann so mga Tiyoba ago mga tiyoba a

pkhitalingoma, ka oba badn giyoto a di niyo

khababayaan na giyotowi kiyapakaapas, odi na

oba badn so khababayaan niyo na aya niyo dn

kabinasaan.

Pitharo i Al-Fadl ibn Sahl: “Adn a limo sii ko Tiyoba

na aya taralbi ko malantas e kapamimikiran na di

nyan pakalpasn, sabap sa mapphakada iyan so

mga dosa, pukhapadalm iyan so tao ko masa a

kapakakowa nyan sa balas nggolalan ko kazabar,

mapphakada iyan so kandarainon,

mapphakatadm iyan so to tao ko limo-on a kapiya

o kambobolawasan, sa pkhapokaw nyan so tao ko

kathawbat na makapphanikhasay mammgayan

sa sadqa.

Pkhisabap ko Tiyoba so kapphakakowa o

miyaratiyaya sa balas, sa dadn a kakhakowaa roo

a romowar ko kazabar, sa dadn a kapakazabar o

tao romowar sa kapakabagr o paratiyaya nyan

nago makabagr so tindg iyan.

Tanodan, so katharo o Rasul (sallallahu alaihi

wasallam): “Sayana ko mapiya so btad o

miyaratiyaya, sabap sa so kaoyag oyag iyan na

langon dn mapiya, sii bo aya ppnto-a ko

miyamaratiyaya. Sa igira a mapiya a pkhaolaola

na pphanalamat ko Allah na giyotowi mapiya

rkanyan. Igira pman a marata a miyaolaola na gii

nyan thindgan na zasabar dn, na giyotowi mapiya

rkanyan”. (piyanothol i Muslim, 2999).

Na igira miyakatana so Tiyoba sii ko Muslim, na

taralbi a tharoon nyan “Inna Lillaahi wa inna ilayhi

raaji’oon (Mataa a rk tano o Allah na ron tano bo

pagndod), na tharo nyan a giyanan a dua’a a

miya aloy a phoon ko Rasul (sallallahu alaihi

wasallam).

Sayana ko mapiya a giya ngkoto a masa a so tao

na gii mbalingan ko Kadnan nyan nago sasabotn

nyan a so bo so Allah i thatandingan ko kapipiya

ginawa ago kambaoman. Sayana ko mapiya giya

ngkoto a kathagodaya ko oriyano langon a

kasopiit. Pitharo o Allah (pd ko maana nyan):

“…ogaid na sampayn ka so kapipiya ginawa ko

mga as-Saabiroon (mga sasabar, mga

papantang).

“A siran na igira a miyasogat siran a tiyoba: Na

tharoon iran a: "Mataan! a skami na kapaar o

Allah, go mataan! a skami na Ron kami

phakandod:" 2:156

“Siran man i kiyapatotan ko manga maap a

phoon ko Kadnan iran, ago limo, go siran man na

siran i miyamakakdg ko ontol.” 2:157

Piyanothol i Muslim (918) a so Umm Salamah

(miyasowaton so Allah) a pitharo iyan: Miyan’g

akn so Rasul (sallallahu alaihi wasallam) a pitharo

iyan: “Dadn a Muslim a igira a tiniyoba na tharoon

niyan a - “Inna Lillaahi wa inna ilayhi raaji’oon

(Mataa a rk tano o Allah na ron tano bo pagndod).

Ya Allah, balas ingka rakn aya sa mapiya nago

sambii ngka rakn sa mas mapiya” – ogaid na so

Allah na zambian nyan oto sa mas mapiya.

Pitharo iyan (Umm Salamah): Gwani ko mawafat

si Abu Salamah, na pitharo akn: antawaa i

miyakapiyapiya ko mga Muslim a di so Abu

Salamah, a skanyani pagampaganay a mangopd

ko hijrah o Rasul (sallallahu alaihi wasallam)? Sa

pitharo akn, so Allah na siyambian nyan rakn sa

aya inisambi iyanon na so Rasul (sallallahu alaihi

wasallam).

Ikadowa:

Opama ko so tao na pamimikirann nyan oto igira

a minitalingomawn so Tiyoba na puphakakhap

rkanyan so misasaolay ron.

Sii ko kababantogan a kitab a Zaad al-Ma’aad

(4/189-195), si Ibn al-Qayyim na miyakapira nyan

maaloy, pdon angkaya phakatalingoma:

1- Opama ko pagilaya o tao a giya ngkotowa

miyakatalingomawn a Tiyoba, na pkhitaks iyan

oto ko lagido minitalingomawn a miyauna odi na

mas mapiya, sa o masabar skanyan na tarimaan

nyan oto, na miyakatimo skanyan sa pira takp a

kapiya nyan a di so miyadaon ko Tiyoba, sa o sii

pn sa kabaya o Allah na mas mala pn a Tiyoba a

ithana iyan.

2- So Tiyoba a katotong na di mapnggdagda

opama ka badn phamimikirana o kiyasakitanon.

Pakapangilay ilaya ngka sa mbalabala sa takilidan

nyan ka langon dn Tiyoba, langon dn kaada-i,

langon dn tipngan o Allah, mlagilagid dn so da

nyan makowa so mapiya nago so aya miyaparoli

nyan na di nyan khababayaan. So kambaoman sii

sa giya ngkaya a dunya na lagido taginupn, odi

na lagido along-along. O singa ka sa maito na

phakaotantang ka gomoraok, na o mapipiya

ginawa ngka ko salongan na kambaoman ko

tnday a kaphagin’tao, na o kalolombokan ka so

mapiya sa di bo phanga-athay na sabnar a

minipligt rka ko tinday a kaphagin’tao. Dadn a

gawii a kasosonor a ba da a kambaomanon. Si Ibn

Mas’ood (miyasowaton so Allah) na pitharo iyan:

So langon a masa o kasosonor na adn a

kambaomanon, nago dadn a walay a masonor a

ba da a kambaomanon. Nago pitharo i Ibn Sireen:

Dadn a kasosonor a ba di katondogi sa

kambaoman.

3- Tanodan, ka so kapkhalk (kasasawan) na di

nyan maphakada so Tiyoba, ka ba nyan dn

mapphakalabaw.

4- Tanodan, ka so kalpasa ko balas o kasabar,

kasangkop, a limo ago toroan o Allah a ipmbgay

nyan a ipmbalas iyan ko mga sasabar ago so gii

ron mbalingan ko katharowa nyanon sa “Inna

Lillaahi wa inna ilayhi raaji’oon (Mataa a rk tano o

Allah na ron tano bo pagndod), na masakit a di so

Tiyoba.

5- Tanodan, ka so kapkhalk (kasasawan) na

pphakapiya ginawa o rido-ay, na gii nyan

mapakamboko so mga bolayoka: pkhabowat iyan

so rarangit o Allah na pkhabowat so kasosonor o

shaytan; pkhabinasa nyan so balas na

mapphakalobay nyan so tindg. Opama ko

skanyan na masabar, na manamar a masowat

iyan so Allah, pakapiyaan nyan a ginawa o

bolayoka iyan, nago pakambokoon nyan so

ridoay, sa pangoyatan nyan so mga pagariya iyan

ko kapphnudi kiran ko onaan o da iranon

kapangoyati, na giyayai mabagr a tindg a tanda o

miyakapiyapiya – kunaba a giya ngkotowa a

pphan’ngln nyan a bontal iyan, prrditn nyan a

nditarn nyan, kazingayowa ko kapatay, nago da

nyan kasorotn a giya ngkoto a okoranon o Allah.

6- Tanodan, ka aya onga o kazabar nago

kazinganina ko ikasosowat o Allah na kasosonor

ago pira takp a khaparoli nyan adi sa ba nyan

tatangana so miyada on. Kiyasokodan rkanyan so

“walay nyan sa sorga” a pmbalayn rkanyan a

balas o kiyabantoga nyan ko Tohan nyan nago so

kiyambalingan nyanon a inaloy nyan so “Inna

Lillaahi wa inna ilayhi raaji’oon (Mataa a rk tano o

Allah na ron tano bo pagndod). Na pamili skanyan

o andai mala sa giya a dowa a Tiyoba: Tiyoba sa

giya a dunya odi na Tiyoba ko kiyapapason a

walay nyan sa sorga a ron kakal. Sii ko al-Tirmidhi

na miyapanotholon a marfoo’: “Sii sa alongan a

maori na so mga tao na gii iran ndingandingan’n

ba bo so mga kobal iran na pangabatnon a

gonting ko katatgo iran sa dunya, amay ko mailay

iran so balas a mapiya o pkhaTiyobaan” sakatao

mga salaf na gii nyan tharoon: O da bo so Tiyoba

sa giya ngkaya a dunya na phakaoma tano sa

alongan a maori a ma-apay (malalapis) tano.

7- Tanodan, ka Skanyan a puphan’png na Tanto

dn Malantas nago Makalimo’on, kalokalo na

mababantobantog tano Skanyan – di nyan

phakatanaan so Tiyoba ba nyan mbinasaa, odi na

pakambaoman’n nyan, odi na pagimasadn nyan,

ka aya mataan a bnar na tipngan nyan ko

kasabar, katarima nago so paratiyaya nyan; ka

anyan Iyan man’g so dua’a ago so pangni, ka an

Iyan mailay antaa e puphangangarunganon a

ginawa, puphagapason, phrondanon,

puphamangni ron.

8- Tanodan, ka o da bo so mga tpng ago mga

ringasa sa giya ngkaya a dunya, na so tao na

khatagowan sa kibr, sarig sa ginawa nyan, sa

lagido Fir’awn nago phakatgas a puso iyan taman

sa mbaloy a kabinasaan nyan sii sa a dunya ago

sa alongan a maori. Tanda oto sa limo o

Masalinggagao a ipthpng iyan ko tao ko omani

masa na ipmbolong iyan so tiyoba ka an skanyan

masiyap ko lagid anan a mga pnaiyakit, mabaloy

skanyan a somasangkop, a mapakada iyan so

langon a phakatolod rkanyan ko kabinasaan.

Miyasotisoti Skanyan a Allah a Masalinggagao a

ipkhalimo tano nyan sabap ko tpng iyan, sa lagido

kiyatharowa Niyanon:

So Allah na ipkhalimo tano nyan apiya pn

nggolalan sa kasopiit o Tiyoba, nago so Allah na

pthpngan niyan so pagtao igira a ikhalimo iyan.

9- Tanodan, a so kasopiit o kaphagin’tao sa giya

ngkaya a dunya na nesisita ini ko kamis a alongan

a maori, ka so Allah na gii nyan pakazambiin

angkanan a dowa. Lagid iyan mambo a sadn sa

kamis o dunya na nesisita dn a kasopiit iyan sa

alongan a maori. Na thomo pman aki sa kasopiit a

magaan bo komlas a di so rantang a sonor a

kapipiya ginawa. Na amay ka di rakano pn aya

makarayag, na pamimikirano niyo so katharo o

Rasul (sallallahu alaihi wasallam): “So Sorga na

malilibt a kasopiit, na so naraka na malilibt a baya

a ginawa”.

Ikatlo:

Sii ko pithibarangan a masa, opama ka so tao na

di niyan pakathagorarn sa ginawa niyan so

kinatanaon o Tiyoba, na ino pn oto ka kiyasabotan

niyan a limo nago pammgayan, sa knaba tpng.

So mala a Ulama o Islam [a si Ibn Taymiyyah]

(ikalimo o Allah) na pitharo iyan: So Tiyoba a

mapakapagndod ka niyan ko Allah na thomo a di

so limo a maphakalipat ka niyan ko tadntadm ko

Allah”.

Pitharo e Sufyaan: Sadn sa ipkhagwad o tao na

mapakay mas mapiya rkanyan, sabap sa sadn sa

ipkhagwad iyan na pkhasabapan sa

kapphananangoran niyan ko Allah, sakamaoto

mambo a sadn sa pkhababayaan niyan na

khapakay mbaloy skanyanon a madarainon.

Si Ibn Taymiyyah (ikalimo o Allah) na aya

tatangkapan niyan ko kiyalaboso awn o mga

ridoay niyan na limo.

Pitharo i Ibn al-Qayyim: Miyakaisa alongan na

pitharo iyan (si Ibn Taymiyyah) rakn: “Antonaa dn

i zowaan o mga ridoay akn? So kasorgaan akn na

sisii sa puso akn, apiya anda ko zong na pd akn

na di ako niyan dn mblagn. O makalaboso ako na

miyatayod akn so simba kn ko Allah, o matay ako

na miyashahid ako, na o paka awaa ako ko ingd

akn na aya kn dn gii kaplayalayag (kaphapasyo).

Gii niyan tharoon ko masa a kakakalaboso niyan:

Opama bo ko mapno a bolawan giyangkaya a

tago o kalaboso na di nyan dn kalawanan so

panginsokor sa giya a limo rakn. Odi na gii nyan

tharoon: Didn kalawanan so balas a kapiya o

miyaprarad iyan rakn.

Sii ko kiyalaboso niyan, gii nyan tharoon igira a

somosojud: “Ya Allah, tabangi ako ngka sa

katatadmi ko Rka, kapphanalamati ko Rka, nago

so kapkhasimba ako Rka. MashaAllah. Miyakaisa a

alongan na pitharo iyan rakn (si Ibn al-Qayyim):

Aya man a pkhakalaboso na so tao a pkha awat a

puso iyan ko Tohan niyan, nago aya titho a

makakalaboso na so madadakp o nafsu hawa

iyan. Gwani ko makasold sa kalaboso na inadap

iyan so mga klb iyan sa iilayn niyan: “Na katagoan

so lt iran sa kota a adn a pinto iyan, so sold iyan

na madadalm on so limo, na so liyo niyan na

mapapantag skaniyan o siksa! 57:13”. Katawan o

Allah ka dadn a miyailay akn a sakatao bo a ba

niyan kalawani sa kapantang, apiya pn

masasangat iyan so pimbarang a mar’gn, da a

kasibisibyan nago kasisikotan skanyan, inangin a

sii ko kiyakalaboso niyan nago kiyaromasay niyan

na tanto dn a ipakapipiya ginawa niyan, itatapi

iyan dn, tanto dn a mapantang nago mala i

pangkinsokor. Khailay ngka dn sa bontaol iyan a

giya ngkoto a kasosonor nago kapakapipiya ginwa

nyan. Igira a miyawan kami ka lagido adn a

phakatana a Tiyoba a dadn a khasongowan ami,

na ron kami somong, na sadn sa kailay ami ron a

man’g ami so sowara niyan na mada so langon a

maggdam ami kalk na kasambian sa kalintad,

katgas, kapanamar nago katagoi rkami sa bagr.

Miyasotisoti Skanyan a Isa-isa a piyaki ilay Nyan ko

oripn Niyan so sorga Iyan ko onaan o da iran pn

kapakathoona, nago likaan Nyan kiran so mga

paitao ko kpapadalm iran sa giya ngkaya a dunya

o panikhasay ko kanggalbk, na giyotowi sabap a

pd ko mga pakhamokamotan o sorga na

misampay kiran, na pukhabaloy siran

mbabayorantang a sadn sa bagr iran na nggaston

iranon sa pagorad oradan iran.

Sii ko Al-Waabil al-Sayyib (p. 110).

So pnggolaolaan o Miyaratiyaya igira a

Minitalingoma so Tiyoba

ANTONAA I PHMBTHOWAN SA KAPANAKOTO " SHERK"

NAGO PIRA I CLASSINYAN GO ANTONAI KARATAIYAN?

SMBAG:

1- aya kapanakoto mga pagarikolay naso kakowa sa

salakaw ko allah sa sakotowa odi na tompoka...

2- so kapanakoto na 2 classy :

__kapanakoto a mala: gyanan so opama konggolaolaa

o muslem na myakaliyoskanyan dn ko islam. na

dowapman anan kaclassy:

-- so kibgan ka ko salakaw ko allah so siibo mapapatot

ko allah a mga simba..

lagid opma o kasombali sa soasoat ko mga tonong odi

na shaitan, so kasojodi ko salakaw ko allah a diingka

zoasoatn, pamangika ibarat sa tabang na siika dii

pamangni sa tabang ko rasolollah saw' odi naso mga

malaikat odi naso mga shaitan.. goso mga pd a mga

simba a dapt na siibo oto mapapatot ko allah na pyaki

khabnarka ko salakawron.

-- so kibganka ko salakaw ko allah ko mga galbk a

sobo so allah i khikabnaron, lagid o galbk o mga shia

sa diiranon katharoa sa so mga imamiran na siran i

diinggiragiray ko phkhaolaola ko lyawaw o lopa..

siran i komakamal ko rezki. gosomambo so mga

SUFIY sa diiranon katharoa sa so mga SHAIKHIRAN na

siran i diinggiragiray ko donya nago siran i dii mririla

sa dusa.

__ so kapanakoto a maito: gyanan so kapanakoto a

igira a myanggalbk o muslem na da makaliyo ko

islam ogaid na ophoon malalayon na iphakalyonyan

ko islam.

aya ibarat anan naso : kazapa sa salakaw ko allah...

goso kapaki ilailain ago kapakinugnugn.

3- aya karata o kapanakoton na sadn sa kapantagan a

kapatay a pananakoto na didn prilaan o allah

skanyan.{ ﺇﻥ ﺍﻟﻠﻪ ﻻﻳﻐﻔﺮ ﺃﻥ ﻳﺸﺮﻙ ﺑﻪ ﻭ ﻳﻐﻔﺮ ﻣﺎ ﺩﻭﻥ ﺫﻟﻚ ﻟﻤﻦ ﻳﺸﺎﺀ }

Maana: mataan a so allah na dinyan iprila so

kipanakotonon nago ipirilaiyan so nganin a

salakawsan siiko taw a kabayaiyan.

ikadwa na na sadn sa taw a manakoto na pagilangnon

o allah so langon a myanggalbkyan a mapya, pitharo

o allah : { ﻹﻥ ﺃﺷﺮﻛﺖ ﻟﻴﺤﺒﻄﻦ ﻋﻤﻠﻚ ﻭﻟﺘﻜﻮﻧﻨﺎ ﻣﻦ ﺍﻟﺨﺎﺳﺮﻳﻦ }

Maana: ya muhammad na opama ko panakotoka na

mantiyorman so mga galabk ka nago mabaloykadn a

pd ko myanga lalapis.

Mocay Mocs Blogs

Dua For The Progression Of Wealth

ﺍﻟﻠﻬﻢ ﺻﻞ ﻋﻠﻰ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺒﺪﻙ ﻭﺭﺳﻮﻟﻚ ﻭﻋﻠﻰ ﺍﻟﻤﺆﻣﻨﻴﻦ

ﻭﺍﻟﻤﺆﻣﻨﺎﺕ ﻭﻋﻠﻰ ﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ﻭﺍﻟﻤﺴﻠﻤﺎﺕ

"O ALLAH (ﺳﺒﺤﺎﻧﻪ ﻭﺗﻌﺎﻟﻰ), descend mercy on Muhammad ﺻﻠﻰ

ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ who is Your servant and Rasul and all the male

and female Mo'mins and also all the male and female

Muslims".

[Hisnul Hasin from Abu Yala]