Karata o kaplalalim go so kapriba.go kakhabinasa o manusya Myasogat so manosya a kapopobre sa gyangkae a mga sabap:- ﺃﺻﻴﺐ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎﻟﻔﻘﺮ ﺑﺴﺒﺐ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻋﺪﻳﺪﺓ ﺃﻭﻻ: ﺍﻟﻔﺴﺎﺩ ﻓﻲ ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ ﺑﻤﺎ ﻛﺴﺒﺖ ﺃﻳﺪﻱ ﺍﻟﻨﺎﺱ )ﺍﻟﺮﻭﻡ 41 :( ﻭﺗﺮﺟﻊ ﻟﻬﻢ ﻋﻮﺍﻗﺒﻪ )ﺍﻟﺸﻮﺭﻯ 30 : ) ﺛﺎﻧﻴﺎ: ﺑﺨﻞ ﺍﻷﻏﻨﻴﺎﺀ ﻭﻋﺪﻡ ﺍﻫﺘﻤﺎﻣﻬﻢ ﺑﺎﻟﻤﺠﺘﻤﻊ )ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ : 180، ﻭﺍﻟﻤﻌﺎﺭﺝ 18 :( ﺣﺘﻰ ﻻ ﻳﻘﺪﺭ ﺍﻟﻔﻘﻴﺮ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺨﺮﻭﺝ ﻣﻦ ﺩﺍﺋﺮﺓ ﺍﻟﻔﻘﺮ . ﺛﺎﻟﺜﺎ: ﻇﻠﻢ ﺑﻌﺾ ﺍﻟﻨﺎﺱ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﺒﻌﺾ ﺍﻵﺧﺮ ﻛﺄﻥ ﻳﺄﻛﻠﻮﺍ ﺃﻣﻮﺍﻝ ﺍﻟﻨﺎﺱ ﺑﺎﻟﺒﺎﻃﻞ )ﺍﻟﺘﻮﺑﺔ 34 :( ﻭﺃﻣﻮﺍﻝ ﺍﻟﻴﺘﺎﻣﻰ ﺑﺎﻟﺒﺎﻃﻞ )ﺍﻟﻨﺴﺎﺀ : 2، 6، 10( ﻭﺍﻟﺮﺑﺎ )ﺍﻟﺒﻘﺮﺓ 275 : ). ﺭﺍﺑﻌﺎ: ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺍﻟﻘﻮﺓ ﺍﻟﺴﻴﺎﺳﻴﺔ ﻭﺍﻟﺒﻴﺮﻭﻗﺮﺍﻃﻴﺔ ﻭﺍﻻﻗﺘﺼﺎﺩﻳﺔ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﻈﻠﻢ. ﻭﺍﺗﻀﺢ ﺫﻟﻚ ﻓﻲ ﻗﺼﺔ ﻓﺮﻋﻮﻥ ﻭﻫﺎﻣﺎﻥ ﻭﻗﺎﺭﻭﻥ ﺍﻟﺬﻳﻦ ﺍﺗﺤﺪﻭﺍ ﻋﻠﻰ ﺃﻥ ﻳﻈﻠﻤﻮﺍ ﺷﻌﺐ ﻣﺼﺮ )ﺍﻟﻘﺼﺺ 88-1 : ). ﺧﺎﻣﺴﺎ: ﻣﻮﺟﺔ ﺧﺎﺭﺟﻴﺔ ﻣﺜﻞ ﺍﻟﻜﺎﺭﺛﺔ ﺍﻟﻄﺒﻴﻌﻴﺔ ﻭﺍﻟﺤﺮﺏ ﻣﺎ ﺣﻮﻟﺖ ﺃﻭﺿﺎﻉ ﺍﻟﺪﻭﻟﺔ ﻣﻦ ﺃﻥ ﻛﺎﻧﺖ ﻏﻨﻴﺔ ﺇﻟﻰ ﺃﻥ ﺃﺻﺒﺤﺖ ﻓﻘﻴﺮﺓ. ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﺣﺪﺙ ﺑﻘﻮﻡ ﺳﺒﺄ )ﺳﺒﺄ 15-14 :( ﺃﻭ ﺍﻟﺤﺮﺏ ﺍﻟﺬﻱ ﻳﺴﺒﺐ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻟﻼﺟﺌﻴﻦ ﺍﻟﻔﻘﺮﺍﺀ ﺍﻟﻤﻄﺮﻭﺩﻳﻦ ﻣﻦ ﺑﻼﺩﻫﻢ )ﺍﻟﺤﺸﺮ 9-8 : ). ﺍﻟﻔﻘﺮ ﻣﺼﺪﺭ ﻣﻌﻈﻢ ﻟﻌﻤﻠﻴﺔ ﺍﻟﺠﺮﻳﻤﺔ ﻷﻧﻪ ﻛﺜﻴﺮ ﻣﺎ ﻳﺰﻳﻞ ﻣﻦ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﺍﻟﺼﺒﺮ ﻭﻳﺠﻌﻠﻪ ﻣﻨﻔﻌﻞ ﻭﻳﻜﺮﻩ ﺍﻷﻏﻨﻴﺎﺀ، ﻓﻴﻘﻮﻣﻮﻥ ﺑﺄﻋﻤﺎﻝ ﺍﻟﻌﻨﻒ. ﻭﺍﻟﻔﻘﺮ ﻳﺠﻌﻞ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﺃﻋﻤﻰ ﻣﻦ ﺍﻟﺤﻖ. )ﻧﺒﻪ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﺑﺄﻥ ﺍﻟﻔﻘﺮ ﻛﺎﺩ ﺃﻥ ﻳﻜﻮﻥ ﻛﻔﺮﺍ( . ﻳﻤﻜﻦ ﺃﻥ ﺍﻟﻔﻘﺮ ﻛﺬﻟﻚ ﻫﻮ ﻣﺼﺪﺭ ﺍﻹﺭﻫﺎﺑﻴﺔ.. · ﻭﺟﺎﺀ ﺍﻹﺳﻼﻡ ﻟﻴﺘﺨﻠﺺ ﺍﻹﻧﺴﺎﻥ ﻣﻦ ﺍﻟﻔﻘﺮ:- – ﻳﺸﺠﻊ ﺍﻹﺳﻼﻡ ﺃﻣﺘﻪ ﻋﻠﻰ ﺃﻥ ﻳﻜﻮﻧﻮﺍ ﻣﺠﺘﻬﺪﻳﻦ ﻓﻲ ﺍﻟﻌﻤﻞ. ﻭﺍﺗﻀﺢ ﺫﻟﻚ ﻓﻲ ﺍﻷﻣﺮ ﺑﺎﻻﻧﺘﺸﺎﺭ ﻓﻲ ﺍﻷﺭﺽ ﻻﺑﺘﻐﺎﺀ ﻓﻀﻞ ﺍﻟﻠﻪ. )ﺍﻟﺠﻤﻌﺔ 10 :(. ﻭﻟﻜﻦ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﻓﻲ ﺍﻹﺳﻼﻡ ﻟﻴﺲ ﻣﺠﺮﺩ ﻟﺘﻐﻄﻴﺔ ﺣﺎﺟﺎﺕ ﺍﻟﺒﻄﻦ، ﺑﻞ ﻫﻮ ﻻﺑﺘﻐﺎﺀ ﻣﺮﺿﺎﺓ ﺍﻟﻠﻪ . – ﻧﻬﻰ ﺍﻹﺳﻼﻡ ﻋﻦ ﺍﻟﺮﺑﺎ ﻭﺍﻟﻈﻠﻢ. ﺇﻥ ﺍﻟﻨﻬﻲ ﻋﻦ ﺍﻟﺮﺑﺎ ﻭﺳﻴﻠﺔ ﻧﺎﺟﺤﺔ ﻟﺤﻔﻆ ﺍﻻﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻓﻲ ﺍﻻﻗﺘﺼﺎﺩ. ﻭﺍﻟﻨﻬﻲ ﻋﻦ ﺍﻟﻈﻠﻢ ﺳﻮﻑ ﻳﺤﻘﻖ ﺍﻟﺒﻨﻴﺔ ﺍﻻﺟﺘﻤﺎﻋﻴﺔ ﺍﻟﻘﺎﺋﻤﺔ ﻋﻠﻰ ﺃﺳﺎﺱ ﺍﻟﻌﺪﺍﻟﺔ Myasogat so manosya a kapopobre sa gyangkae a mga sabap: 1. Kyabinasa o Dunya sabap ko galbk o mga manusya a kandarwaka..( 41 Miyapayag so kabinasa ko kalopaan ago so kalodan sa sabap, ko pinggalbk o manga lima o manga manosiya (a kandarowaka), ka phakitaaman Iyan kiran so (karata o) sabaad ko pinggolawla iran: ka an siran makambalingan (ko ontol).) ﺍﻟﺮﻭﻡ 41 : .Na aya resulta nyan(30 Na sadn sa misogat rkano a tiyoba, na sabap ko pinggalbk o manga lima niyo (a dosa), na Phmaap sa madakl.) ﺍﻟﺸﻮﺭﻯ : 30 2. Kaligut o mga kawasa ago kadaalabot iran ko magingud (community) ( 180 Na di thangkapa o siran a ipliligt iran so inibgay kiran o Allah ko kakawasaan Iyan, i ba kiran oto mapiya. Kna, ka marata kiran oto: Ka ithogor kiran dn so inipligt iran sii ko alongan a qiyamah. Na rk o Allah so manga paninggalan ko manga langit go so lopa; na so Allah na so gii niyo nggolawlaan na Kaip Iyan.) ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ 180 : )18 Go miyanimo na miyamotal (sa tamok)!)18 ﺍﻟﻤﻌﺎﺭﺝ : taman sa di kagaga o mga pobre oba siran mada ko kapopobrii. 3. Kalalima o sabaad ko manga tao so sabaad, a lagido kapk’ana iran ko mga tamok o mga tao sa di-ontol (34 Hay miyamaratiyaya, mataan! a madakl ko manga olama ko manga Yahodi go so manga olama ko manga Kristiyan, a mataan! a phagarabn iran so manga tamok o manga manosiya sa di ontol go pphangalang siran ko lalan o Allah. Na so siran a pphanimoon iran so bolawan ago pirak na di iran oto pnggaston ko lalan o Allah: Na panotholang ka kiran so siksa a malipds-) ﺍﻟﺘﻮﺑﺔ 34 : ago so mga tamok o wata-ilo (2 Na bgan iyo ko manga wata a ilo so manga tamok iran, go di niyo pzambia ko marata so mapiya; go di niyo pagaraba so manga tamok iran a mirakhs ko manga tamok iyo. Mataan aya! a skaniyan na miyabaloy a dosa a mala.),( 10 Mataan! a so siran a phagarabn iran so manga tamok o manga wata a ilo sa kapanalimbot, na aya dn a pkhaarab iran a pkhatago ko manga tiyan iran na apoy: Go makasold siran dn ko kadg!) ﺍﻟﻨﺴﺎﺀ 2 :، 10 ago so riba (275 So siran a pkhn iran so piribaan na di siran makatindg inonta so lagid o kapakatindg o ipphamaps skaniyan o shaytan phoon sa bthang. Giyoto man na sabap sa mataan! a siran na pitharo iran a: “So kaphasai na lagid bo o kapriba,” na piyakay o Allah so kaphasai na inisapar Iyan so kapriba. Na sa taw a adn a makatalingoma on a thoma a phoon ko Kadnan iyan, na, go gnk (mriba), na rk iran so miyaypos; na so khasoa iyan na sii matitimo ko Allah; na sa taw a mbalingan an iyan na siran man i manga taw ko naraka: Sa ron siran on dn makakakal.) ﺍﻟﺒﻘﺮﺓ 275 : 4- Union of political power, bureaucratic and economic on injustice, aya pakarayag iyan na so totolan ko Fir-awn,so Haman ago so Qaron a myagisa-isa siran sa kaplalima iran ko mga pagtao sa Egypt. ( ﺍﻟﻘﺼﺺ 88-1 : ) 5- Natural disaster and war -So kapopobrii na aya malaa pk’apoonan pk’asabapan o kapk’aadun o crime, ka k’abaloy nyan so tao a ik’aguwad iyan so kawasa go pk’apnas iyan so kazabar go pk’abota nyan so taw sii ko bunar ontol na mapakapnggalbuk iyan sa di mapya.. Na myakatalingoma so Islam ka an mada so kapopobrii: – Phakencouragen o Islam so umat iyan sa kapanabnar iran nggalbk sa pharak cran sa kakuwaa iran ko limo ikasosoat o allah (10 Na igira a miyapasad so sambayang, na pharaparak kano ko lopa, go niyo mbabanoga so kakayaan o Allah, go tatadmi niyo so Allah sa madakl, ka ang kano makaslang sa maliwanag.)10 : ﺍﻟﺠﻤﻌﺔ – Inisapar o Islam so kapriba ago so kaplalalim ka so kisaparnon na aya okit a kak’asyapa ko kapakatitindug o economy ago so ontol a kap’agingud.