So Bandingan ko Kaparatiyayaa ko Okoran o Allāh Al Qadhā’ wal Qadar

ﺍﻹﻳﻤﺎﻥ ﺑﺎﻟﻘﻀﺎﺀ ﻭﺍﻟﻘﺪﺭ ﺇﻥ ﺍﻟﺤﻤﺪ ﻟﻠﻪ ﻧﺤﻤﺪﻩ ﻭﻧﺴﺘﻌﻴﻨﻪ ﻭﻧﺴﺘﻐﻔﺮﻩ ﻭﻧﻌﻮﺫ ﺑﺎﻟﻠﻪ ﻣﻦ ﺷﺮﻭﺭ ﺃﻧﻔﺴﻨﺎ ﻭﺳﻴﺌﺎﺕ ﺃﻋﻤﺎﻟﻨﺎ ﻣﻦ ﻳﻬﺪﻩ ﺍﻟﻠﻪ ﻓﻼ ﻣﻀﻞ ﻟﻪ ﻭﻣﻦ ﻳﻀﻠﻞ ﻓﻠﻦ ﺗﺠﺪ ﻟﻪ ﻭﻟﻴﺎ ﻣﺮﺷﺪﺍ ، ﻭﺃﺷﻬﺪ ﺃﻥ ﻻ ﺇﻟﻪ ﺇﻻ ﺍﻟﻠﻪ ﻭﺣﺪﻩ ﻻ ﺷﺮﻳﻚ ﻟﻪ ﻭﺃﺷﻬﺪ ﺃﻥ ﻣﺤﻤﺪﺍ ﻋﺒﺪﻩ ﻭﺭﺳﻮﻟﻪ ، ﺍﻟﻠﻬﻢ ﺻﻞ ﻭﺳﻠﻢ ﻭﺑﺎﺭﻙ ﻋﻠﻰ ﻣﺤﻤﺪ ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ﻭﻋﻠﻰ ﺁﻟﻪ ﻭﺻﺤﺒﻪ ﻭﻣﻦ ﺍﻫﺘﺪﻯ ﺑﻬﺪﻳﻪ ﺇﻟﻰ ﻳﻮﻡ ﺍﻟﺪﻳﻦ ... ﻭﺑﻌﺪ: ﻓﻴﺎﻋﺒﺎﺩ ﺍﻟﻠﻪ ﻳﻘﻮﻝ ﺍﻟﺤﻖ ﺗﺒﺎﺭﻙ ﻭﺗﻌﺎﻟﻰ ﻓﻲ ﺍﻟﻘﺮﺁﻥ ﺍﻟﻜﺮﻳﻢ: ﺇﻧﺎ ﻛﻞ ﺷﻲﺀ ﺧﻠﻘﻨﺎﻩ ﺑﻘﺪﺭ. Innalhamda lillāhi nahmaduhu wa nastaīnuhu wa nastagfiruh, wa na’ūdubillāhi min shurūri anfusinā wa sayyiāti a’mālinā, man yahdihillāhu falā mudhillalahu, wa may yudhlil falan tajida lahu waliyyan murshidā, wa ash’hadu allā ilāha illallāhu wahdahu lā sharīka lahu, wa ash’hadu anna Mohammadan abduhu wa rasūluh, Allāhumma salli wa sallim wa bārik alā Mohammadin sallallāhu alayhi wa salallama wa alā ālihi wa sahbihi wa manihtadā bihad’yihi ilā yawmidd dīn … wa ba’du: Fayā ibādallāhi, Yaqūlul Haqqu Tabāraka wa Ta’ālā fil Qur’ānil Karīm: Innā kulla shay’in khalaqnāhu biqadar. (Al Qamar 49) Manga oripn o Allāh, giyangkai a doniya a pphangongoyagan tano ron na mata- taragombalay sa katao a maolad a romarangkom, ka opama o di giyanan i btad iyan na di thagompiya so kibabatog sii, sa so kaoyagoyag ko pithibarangan o blangan iyan ago so sosonan iyan na makatitindg sii ko katao, so manga bitoon ko manga lalan iyan, go so kadidiyangkaa ko kaphlalakaw niyan ago so panga wawatan iyan, go so lopa a katatagoan rki tano, na go so madadalm on a pd sa kaadn a oyagoyag na langon oto makatitindg ko katao o Allāh a so da dn a maphagma on a shayi sii ko langit ago sii ko lopa. Sabnar a katawan o Allāh so nganin a khaadnan ko kaadn iyan ko da niyan on pn kaadna, pitharo iyan a: ﺇﻧﺎ ﻛﻞ ﺷﻲﺀ ﺧﻠﻘﻨﺎﻩ ﺑﻘﺪﺭ Mataan a skami na inadn ami a langowan a shayi sa minggolalan sa okoran a madidiyangka. (Al Qamar 49) Go miyaaloy ko hadith a Sahih a so Rasūlullāh (ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ) na pitharo iyan a: ﺇﻥ ﺃﻭﻝ ﻣﺎ ﺧﻠﻖ ﺍﻟﻠﻪ ﺍﻟﻘﻠﻢ ، ﻗﺎﻝ: ﺍﻛﺘﺐ , ﻗﺎﻝ: ﺃﻱ ﺭﺏ ، ﻭﻣﺎ ﺃﻛﺘﺐ؟ ﻗﺎﻝ: ﺍﻛﺘﺐ ﻣﻘﺎﺩﻳﺮ ﻛﻞ ﺷﻲﺀ ﺇﻟﻰ ﺃﻥ ﺗﻘﻮﻡ ﺍﻟﺴﺎﻋﺔ. Mataan a aya paganay a nganin a adnn o Allāh na so pansom (al Qalam) sa pitharo iyan on a: Sorat ka. Na pitharo iyan a: Kadnan ko antonaai izorat akn? Na pitharo iyan a: Soratn ka so manga diyangka o langowan a shayi sa taman sa makatindg so bangkit. Manga oripn o Allāh, gitas o Allāh ago kiyokom iyan a giyangkai a kibabatog ago so langowan a madadalm on na makaaayon dn sangkoto a okoran odi na diyangka a miyaadn sa paganay. Sa so kabaya o Allāh a mamamantk ago da dn a ba on phakarn na inadn iyan angkai a kaadn a langkap sa piyakaayon iyan sangkoto a okoran iyan. Sabap roo, na pharatiyayaan tano a mataan a so Allāh na skaniyan i khirk ko okoran a mapiya ago so marata sa tarotop a paratiyaya, sa so di san kaparatiyayaa o manosiya na khabaloy skaniyan a datar o ba niyan sinditi so Allāh sa daa katao niyan, sa so taw a di niyan paratiyayaan o ba so Allāh na katawan iyan so langowan taman ko da niyan on pn kaadna, na iphropa niyan so Allāh sa daa mlng iyan, a so Allāh na katawan iyan ago gpa iyan ago kaip iyan so nganin a miyaadn, ago so nganin a khaadn, go so nganin a da maadn a opama o miyaadn ago andamanaya i kakhaadn iyan na palaya dn oto katawan o Allāh. Misabap san, na miyaadn so kaparatiyayaa ko okoran o Allāh a pd ko manga pakaasal o paratiyaya, go pd ko okoran a katokawi o oripn sa langowan a shayi a minisogat on a pd sa mapiya odi na marata na skaniyan oto na minggolalan sa okoran ago takdir o Allāh, go pd ko katharo o Rasūlullāh ( ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ) ko Ibn Abbas a: ﻭﺍﻋﻠﻢ ﺃﻥ ﺍﻷﻣﺔ ﻟﻮ ﺍﺟﺘﻤﻌﺖ ﻋﻠﻰ ﺃﻥ ﻳﻨﻔﻌﻮﻙ ﺑﺸﻲﺀ ، ﻟﻢ ﻳﺘﻔﻌﻮﻙ ﺇﻻ ﺑﺸﻲﺀ ﻗﺪ ﻛﺘﺒﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﻟﻚ ، ﻭﺇﻥ ﺍﺟﺘﻤﻌﻮﺍ ﻋﻠﻰ ﺃﻥ ﻳﻀﺮﻭﻙ ﺑﺸﻲﺀ ﻟﻢ ﻳﻀﺮﻭﻙ ﺇﻻ ﺑﺸﻲﺀ ﻗﺪ ﻛﺘﺒﻪ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻚ ، ﺭﻓﻌﺖ ﺍﻷﻗﻼﻡ ﻭﺟﻔﺖ ﺍﻟﺼﺤﻒ. Knal angka a so pagtaw na o thimotimo siran sa bgan ka iran sa gona (kamapiyaan) sa nggolalan sa isa a shayi, na di ka iran dn kabgan sa gona sa nggolalan sa shayi inonta bo o nggolalan sa shayi a inisorat o Allāh a rk ka, na o thimotimo siran sa kambinasaa iran rka sa nggolalan sa isa a shayi, na di ka iran dn kabinasaan inonta bo o nggolalan sa shayi a inisorat o Allāh a phakabinasa rka, sa inangkat so pansom, ago miyamara so pandangan (ko kinidakatn iyan roo). Manga oripn o Allāh, sii ko kaparatiyayaa o Manosiya sangkanan a okoran o Allāh na khabaloy niyan so taw a lomilintad i mokarna go thatana i poso, sa di skaniyan kaphakatkawan o tiyoba a masakit igira miyasogat iyan, ago di skaniyan mapakaphagambog o limo igira miyakowa niyan, ka kagiya katawan iyan a langowan a mapnggolawla na matatago sa okoran o Allāh, pitharo o Allāh a: ﻣﺎ ﺃﺻﺎﺏ ﻣﻦ ﻣﺼﻴﺒﺔ ﻓﻲ ﺍﻷﺭﺽ ﻭﻻ ﻓﻲ ﺃﻧﻔﺴﻜﻢ ﺇﻻ ﻓﻲ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻦ ﻗﺒﻞ ﺃﻥ ﻧﺒﺮﺃﻫﺎ ، ﺇﻥ ﺫﻟﻚ ﻋﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻳﺴﻴﺮ ، ﻟﻜﻴﻼ ﺗﺄﺳﻮﺍ ﻋﻠﻰ ﻣﺎ ﻓﺎﺗﻜﻢ ، ﻭﻻ ﺗﻔﺮﺣﻮﺍ ﺑﻤﺎ ﺁﺗﺎﻛﻢ. Go da a pd sa nganin a miyakasogat a pd sa tiyoba sii ko lopa, go da pn sii ko manga ginawa niyo inonta a madadalm dn oto sa isa a panoratan ko onaan o da ami ron pn kaadna, mataan a giyoto sii ko Allāh na malbod, ka an kano di makapmboko sa nganin a miyapapas rkano, ago di kano mababaya ko nganin a inibgay niyan rkano. (Al Hadid 22-23) Misabap san Manga oripn o Allāh, na khabaloy so Mu’min a salakaw dn a manosiya a phlalakaw ko lopa, a aya waraan iyan na o masogat a tiyoba a marata na zabar (phantang) ko okoran o Allāh, na o masogat a mapiya na manalamat ko Allāh, na sii sangkoto a dowa a btad na pkhaparoli niyan so balas o Kadnan iyan, na sii sangkoto na pitharo o Rasūlullāh ( ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ) a: ﻋﺠﺒﺎ ﻷﻣﺮ ﺍﻟﻤﺆﻣﻦ ، ﺃﻣﺮﻩ ﻛﻠﻪ ﺧﻴﺮ ، ﺇﻥ ﺃﺻﺎﺑﺘﻪ ﺳﺮﺍﺀ ﺷﻜﺮ ، ﻓﻜﺎﻥ ﺫﻟﻚ ﺧﻴﺮﺍ ﻟﻪ ، ﻭﺇﻥ ﺃﺻﺎﺑﺘﻪ ﺿﺮﺍﺀ ﺻﺒﺮ ، ﻓﻜﺎﻥ ﺫﻟﻚ ﺧﻴﺮﺍ ﻟﻪ. Piyakammsa so btad o mu’min, a so btad iyan na langon dn mapiya, a o masogat skaniyan a mapiya (limo) na manalamat, na maadn oto a mapiya on, na o masogat a marata na phantang sa zabar na maadn oto a mapiya on. Go bnar so Allāh gowani a tharoon iyan a: ﻣﺎ ﺃﺻﺎﺏ ﻣﻦ ﻣﺼﻴﺒﺔ ﺇﻻ ﺑﺈﺫﻥ ﺍﻟﻠﻪ ، ﻭﻣﻦ ﻳﺆﻣﻦ ﺑﺎﻟﻠﻪ ﻳﻬﺪ ﻗﻠﺒﻪ Daa miyakasogat a pd sa tiyoba inonta a minggolalan sa idin o Allāh, na sa taw a paratiyayaan iyan so Allāh, na thoroon iyan so poso iyan. (At Tagabun 11) Manga oripn o Allāh, patoray a kasabotan tano phiyapiya a so okoran o Allāh na aya kabthowa on ko basa Arab na Al Qadha wal Qadar, dowa nan a katharo a so Al Qadha. Ago so Al Qadar, aya ptharoon a Al Qadha, na giyoto so langowan a btad a gitas o Allāh ago piyakanggolalan iyan sa da dn a paaran on o oripn ago da a ba niyan on kapakambabayabaya, sabap roo na di ron ipagiza o Allāh ago di niyan on izomariya angkoto a btad a minisogat on a daa paaran iyan on, aya ibarat iyan na so kasogat iyan a sakit, odi na so kiyaadna on a mapoti i kobal odi na maitm i kobal odi na maporo i tindg odi na mababa i tindg odi na inimbawata a skaniyan a babay odi na mama, sa giyangkanan a manga btad na gtas anan a piyakanggolalan o Allāh sabap ko ongangn (hikmah) niyan a maporo a skaniyan bo i matao ron, sa di dn anan izomariya ko manosiya o ino niyan oto khasowa. Adn pman a manga shayi, a mapnggolawla o manosiya a adn a kapakambabayabaya iyan on sa khapakay a nggolawlaan iyan na khapakay pn a di niyan nggolawlaan sa palaya iyan mipapaar angkoto a dowa a kabaya ago dowa a gaga, na giyangakanan a btad a piyakambaya on so manosiya ko kapnggalbk ago so di kapnggalbk, na san pagisipa so manosiya ago san zomariyaa, a giyanan i kiyanggolalanan o sosonan o Allāh (manhaj) a so kasapar ago so kasogo, aya maana niyan na sii siyapari so manosiya ko nganin a khagaga niyan a kanggalbka niyan on, go sii siyogo so manosiya ko nagnin a khagaga niyan a di niyan on kanggalbka, inoka siyapari ka kagiya khagagangka nggalbk so inisapar rka, na ino ka siyogo ka kagiya khagaga ngka a di ngka on kapnggalbka, sa patoray a kasabotan anan o manosiya phorong, di khapakay o ba sapari so taw ko di niyan khagaga nggalbk ka daa bali o kasapar sangkoto a btad, aya ibarat iyan na so kagiraw ngka ko bota a di ngka pagilaya a toladan anan, sa daa bali o kiyasapari ngka on ka saparan ka sa di na di niyan bo khailay ka skaniyan na bota, na so Allāh na lbi a Maongangn a di so inadn iyan, sa di niyan pnggolawlaan so btad a maphamaganta on o kaadn iyan, datar oto a di ngka zogoa so manosiya a di niyan bo khagaga so izogo oka on, ka datar o katharo angka on a tabid angka a langit, ka so kasogoa on ago so di ron kasogoa na mlagid ka di niyan bo khagaga. Manga oripn o Allāh, giyangkanan a btad a makam-babayabaya on so manosiya ko kapnggalbka on ago so di ron kapnggalbka, na san miyapayag angkoto a ptharoon a Al Qadar, so okoran o Allāh, sa aya inokor o Allāh na so katawi niyan ko pnggolawlaan o manosiya sangkanan a btad ko da niyan on pn kaadna, sabap sa so Allāh, na lambas so katao niyan ko langowan taman, na so manosiya na aya kakhanaraka iyan odi na kakhasorga iyan na sabap sangkanan a btad a pinggolalanan o kasapar ago kasogo, sa o nggolawlaa niyan so inisogo on na makasorga, na o sopaka niyan so inisapar on na makanaraka, saman oto na so manosiya na bigan sa kapaar ko kapzorga iyan ago so kaphnaraka iyan, sa da on tgla o Allāh, sa ba niyan kiyokom a naraka odi na sorga, aya bo a inokor o Allāh na so katawi niyan sa so manosiya na pnggalbk sa kapzorga iyan odi na panggalbk sa kaphnaraka iyan. Giyoto i maana o pkhan’g tano a hadith o Rasūlullāh ( ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ ) , a amay ka pmansokan sa niyawa so ikaogat ko kandangan o ina na sogoon o Allāh so Malaikat iyan sa isorat iyan so diyangka o ajal iyan (omor iyan) so kadakl o pagpr iyan (rizki niyan a khakan iyan ko lopa) so khabolosan iyan o phnaraka antaa ka pzorga, sa giyangkoto a inisorat o Malaikat na di dn oto phliwag ka giyoto so katao o Allāh a lomalambas ko talikhodan o masa a giyoto i ptharoon a okoran a mapnggolawla o manosiya, a di dn phakaliyo ko katawi ron o Allāh. Miyan’g tano so hadith o Rasūlullāh ( ﺻﻠﻰ ﺍﻟﻠﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﺳﻠﻢ) , a so manosiya ko kaoyagoyag iyan na pnggolawla sa galbk a khisorga iyan taman sa aya bo a kawatan iyan ko sorga na rpng a barokan, na kaonaan ska niyan o sorat (kitab a giyoto so inisorat o Malaikat a ilmo o Allāh ko kikaogatn sangkoto a manosiya, a giyangkoto a manosiya na phnaraka) na nggalbk sa galbk a khinaraka na ron mapotos sa kaposan na makanaraka skaniyan, sa datar oto so kaklida on, sa adn a manosiya a pnggalbk sa galbk a khinaraka taman sa aya bo a karani niyan on na rpng a barokan, na kaonaan skaniyan o sorat (kitab a so inisorat o Malaikat a ilmo o Allāh a si akioto na pzorga) na nggalbk sa galbk a khisorga na ron mapotos na makasorga. Manga oripn o Allāh, sabota niyo angkoto a hadith a inaloy niyan a sii sa kaposan na so marata i galbk na kagiya phatay na minggalbk sa mapiya na miyakasorga, datar oto mambo so giinggalbk sa mapiya a kagiya phatay na minggalbk sa marata na miyakanaraka, aya sabap oto na di khapakay ko Allāh o ba niyan pakasorgaa so taw a aya galbk iyan na kapnaraka, sa datar oto a di niyan phakanarakaan so taw a aya galbk iyan na kazorga, sa patoray a so phakanaraka na makanggalbk sa khinaraka iyan, sa datar oto mambo so pzorga na patoray a makanggalbk sa khisorga iyan. Samanan Manga oripn o Allāh, na so kakhasorga aka ago so kakhanaraka aka, na sii rka matitimo, di ngka khisndit ko Allāh ago da ka niyan okora a ba ka naraka odi na sorga, sii rka dn miyatimo o phnaraka ka antaa ka pzorga ka, ogaid na so Allāh na katawan iyan so pnggolawlaan ka ko da ngka on pn kanggolawlaa giyoto i sabap a pakisosorat iyan dn ko Malaikat so zowaan ka sa kaposan, sa ska a manosiya na di ngka katawan so mapng-golawla ngka ko pkhaori a masa, giyoto i sabap a lalayon tano pphangnin ko Allāh a toron tano niyan ago tatapn tano niyan ko toroan iyan, ka kagiya so shaytan na da dn a iddkha iyan ko kapndadaga niyan ko manosiya ka an maolog ko naraka sa mipagpda iyan roo. Madakl a manosiya a dadag so sabot iyan ago so paratiyaya niyan ko okoran, ka aya katao niyan on na inokor skaniyan o Allāh a sorga odi na naraka, na ribat anan a paratiyaya ka di ndait ko kaontol o Allāh o ba ka niyan paliyogati sa kanggalbk ka sa khisorga a papasasdn iyan bo a naraka ka, aya mataan na so manosiya na tiyoro iyan sa dowa a lalan na piyayag iyan on so langowan a balas ago siksa sa ngkoto a dowa a lalan na ska a manosiya na kapaar ka so kapzamili ika sangkanan a dowa lalan, sa sa dn sa khabayaan ka on na khakowangka, aya bo a sangan roo o Allāh na so katawi niyan ko pnggolawlaan ka ko da ngkaon pn kanggolawlaa. Manga oripn o Allāh, gowani a adnn o Allāh so sorga ago so naraka, na piyakiilay niyan ko Jibril, na kagiya mailay o Jibril so sorga na pitharo iyan a da dn a sakataw bo a manosiya ko doniya a ba sii di mabaya somold, na pitharo o Allāh a kagiya pliyotn akn so sorga a langowan a shayi a di khabayaan nggalbk o manosiya, na kagiya mailay niyan so naraka na pitharo iyan a da dn a sakataw bo a manosiya a ba sii sold, na pitharo o Allāh a kagiya pliyotn akn so naraka a langowan a pkhababayaan o manosiya. Sabap roo na mimbaloy a aya lalan ko sorga na langowan a mapnd ko ginawa o manosiya a di niyan khababayaan nggalbk a bobokln iyan, na so naraka na aya lalan on na langowan a pkhababayaan o ginawa o manosiya, na so shaytan na giyanan i lalan iyan ko manosiya a pmbodiyokn iyan ko pkhababayaan o ginawa niyan taman sa kalipatan o manosiya so kaosara niyan ko akal iyan, sa aya kaonotan iyan na so baya a ginawa niyan na mapozang dn ko langdng o naraka. Manga oripn o Allāh, sii sangkai a doniya na igira iphamanik so lakongan a ator ko poro o palaw na sayana dn a margn a galbk ka mangingindaw sa bagr a mala ago dokaw a mapitl, na amay ka mipamanik angkoto a lakongan ko poro o palaw na di dn awid a akal so kimbabaan on ko itado o palaw ka maito bo a alid na pthambalilid so lakongan sa tanto a magaan a kakhaolog iyan sa baba, na giyanan i bayambayanan o kakowaa ko sorga a kaphanagontamanan ka mala i arga a limo, na so kazombo ko naraka na di mangingindaw sa mala a romasay, so mnang o manosiya na sayana a margn a mbaalan, na igira mbinasaan na sayana a malbod. Manga Oripn o Allah, aya bayambayanan o kazorga na datar o kapanik sa towak a maporo a so kapzakat ka on na mangingindaw sa bagr ago thkhs a mala, giyoto i sabap a so sorga na bithowan sa darajāt, manga pangkatan a datar o kritan o towak ko kapphanik on, so pman so naraka na datar o kapanog ko towak a di mangingindaw sa bagr a mala ka giyabo a kipmbibayin ka sa ski ngka na pphakapanog ka ko kritan o manga towak, sa so naraka na bithowan sa darakāt a manga kritan o towak sa baba a sopaka o darajāt a so kritan iyan ko kapamanik. Samanan na so sorga na manga pangkatan a maporo, na so naraka na manga pangkatan sa kababan, so sorga na datar o kapamanik ko palaw, na so naraka na datar o kathipo ko landng, sa giyanan i mapayag a ibarat iyan. Manga oripn o Allāh, takika niyo sa ginawa niyo a giyangkai a doniya ago so langowan a madadalm on na giinggolalan sa sabap, sa daa ba sii khaadn a shayi a daa sabap iyan, ka giyai so ingd a katatagoan ko sabap ago so misasabap on, sabap san na so okoran o Allāh na di niyan mizosopaka so kaosara ko manga sabap, ogaid na aya thito a kaparatiyayaa ko okoran o Allāh na so kaosara ko manga sabap a inadn o Allāh sangkai a lopa, sa amay ka maosar so langowan a sabap na mampn ka zarakan so manosiya ko okoran o Allāh. Sa so di kaosara ko sabap sa thapapay so manosiya ko okoran iyan sa di khaokhaog na giyanan na mala a dosa ago kasopak ko kabaya o Allāh, sabap sa inadn iyan so doniya a tatagoan iyan sa sabap na wajib ko manosiya a kaosara niyan ko doniya sa nggolalan ko sabap iyan. Manga oripn o Allāh, di khapakay ko manosiya, na aya lawan on na so Muslim, oba badn ggnk sa phnayaon iyan i okoran o Allāh, aya paliyogat on na pnggalbk ko langowan a kapasang iyan ko kapagosara niyan ko sabap, oriyan iyan na mbayorantang ko okoran o Allāh. Okhabaya i niyan a kabaloy niyan a kawasa na okiti niyan so lalan ko kakhawasa, na amay ka da khawasa na mbayorantang ko Allāh, ka so Allāh na katawan iyan so pagns a ska niyan a manosiya na di niyan katawan, sa adn a shayi a pkhababayaan o manosiya a giyoto i marata on, na adn a marata on a kapipikira niyan on a giyoto i mapiya on sii ko limo o Allāh, miyaaloy ko hadith Qudsi a so Allāh na pitharo iyan a langowan a phangnin o oripn iyan na khagaga niyan a kibgan iyan on sii kiran, ogaid na adn a miyamangni a da niyan on bgan so pangni niyan sangkai a doniya ka kagiya phakabinasa on o makowa niyan, ogaid na imbgay ron o Allāh ko alongan a maori sa imbbts iyan on, sa giyoto i lalayon pipikira o oripn o Allāh, a amay ka so piyanamaran iyan ko doniya na da niyan makowa ko kiyaokiti niyan ko langowan a sabap a inibgay o Allāh, na tatangkda niyan a sii ko akhirat na imbgay ron o Allāh so mapiya sa limo iyan on. Manga oripn o Allāh, giyai i kaposan ko manga rokon o paratiyaya a giitano zabandingn sangkai a manga jumuat a miyaka-thondotondog, sa aya kiyatinsan sangkai a bandingan, na pharatiyayaan tano a mataan a so Allāh na inokor iyan so langowan taman, sa minggolalan ko kabaya iyan ago so katao niyan, sa da dn a mapnggolawla inonta a zisii ko kabaya iyan ago katawan iyan ago madidiyangka iyan sa tarotop. Sa giyangkai a okoran o Allāh na piyagma iyan ko oripn iyan oba niyan katokawi, ka pantag oto sa kamapiyaan o oripn. Sa amay ka paratiyayaan anan o manosiya, na thakna so poso iyan ago so ginawa niyan sa di kattkawan ko pphamangitalmba a manga pankaw o kibabatog ko mapiya on ago so marata on sabap sa kagiya paparatiyayaan iyan a langowan a mapnggolawla na sii sa kabaya o Allāh ago sii ko limo niyan. Ogaid na patoray ko manosiya a katokawan iyan a so kapnggalbka niyan ko nganin a bigan on sa kapakam- babayabaya na di niyan khidaawa i aya kiyanggalbka niyan on na sabap ko tgl o okoran o Allāh, sa o khanaraka na ba niyan daawaan i miyanggolawla ko anan ka kabaya o Allāh a inokor ako niyan on, ka giyanan na tindg a ribat ago dadag, sa langowan a pinggalbk o manosiya a makambabayabaya on na ipagiza on ago izomariya on, sa so siksa iyan na phakatana on sa di niyan khidaawa so Allāh, ko manga dosa niyan, ka kagiya kiyalalangan skaniyan sa miyaona sa di niyan oto pnggolawlaa. Manga oripn o Allāh, pangnin tano ko Allāh a balowin tano niyan a pd ko manga taw a pphamakin’gn iran so katharo na phagonotan iran so lbi ron a mapiya. ﻭﺃﻗﻮﻝ ﻗﻮﻟﻲ ﻫﺬﺍ ﻭﺃﺳﺘﻐﻔﺮ ﺍﻟﻠﻪ ﻟﻲ ﻭﻟﻜﻢ ﻭﻟﺴﺎﺋﺮ ﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ﻣﻦ ﻛﻞ ﺫﻧﺐ ﻓﺎﺳﺘﻐﻔﺮﻭﻩ ﺇﻧﻪ ﻫﻮ ﺍﻟﺘﻮﺍﺏ ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ Wa aqulu qawli hada wa astagfirullaha li wa lakum wa lisairil Muslimin min kulli dambin fastagfiruhu innahu Huwat Tawwabur Rahim. KHUTBAH A IKA DOWA (MANGA DUWA'A) Alhamdulillāhi rabbil ālamin, wassalātu was salāmu alā rasulihil karīm Mohammadin Bin Abdillāh, wa alā ālihi wa sahbihi ajmaīn. Manga oripn o Allāh, mangndod tano ko Allāh ago magapas tano ron sa mamangni tano ron sa rila. Ya Allāh, mapapadalm kami imanto sa ngaki a walay ngka sa pantag sa giiami rka kazoasoata na rilai kami ngka ago rila ingka so manga loks ami ago rila ingka so kadandan o manga muslim so miyamatay kiran ago so oyagoyag kiran. Ya Allāh, pakabagr angka so paratiyaya mi rka ago ompiya ingka so btad ami sa baloy angka so imanto ami a mapiya a di so kagai ami, na so mapita ami na mapiya a di so imanto ami. Ya Allāh, kalimoon ka mingka ago lindinga kami ngka sa awata kami ngka ko manga sakit ago piya angka so pphangasasakit rkami, ago pakabayad angka so makambabayadan rkami, na pakakhawasa angka so manga mrmr rkami, na pakandiyakat angka so manga kawasa rkami, na timo angka so kasasagomparak ami, na bagr angka so malobay rkami, na ayon ingka so manga dato ami sa aya manggalbk iran na so kamapiyaan ami ago so Islam. Ya Allāh, pakadaag angka so ronda o Islam sa madaag ami so manga ridoay o agama ngka sa tatap angka so manga palo ami sa maydan ago bgan ka rkami a limo a makapagintaw kami ko agama ngka ago mapakatindg ami so parinta Islamiyyah ko manga poso ami a go sii ko manga ingd ami. Ya Allāh, tabangi kami ngka ko kaptadmi ami rka ago so kapiya o kapzimbaami rka. Ya Allāh, pakiilayin ka rkami so bnar na dograan ka rkami so kaonoti ami ron, na pakikilalaan ka rkami so batal, na dograan ka rkami so kapananggilai ami ron. ﺭﺑﻨﺎ ﺁﺗﻨﺎ ﻓﻲ ﺍﻟﺪﻧﻴﺎ ﺣﺴﻨﺔ ﻭﻓﻲ ﺍﻵﺧﺮﺓ ﺣﺴﻨﺔ ﻭﻗﻨﺎ ﻋﺬﺍﺏ ﺍﻟﻨﺎﺭ. Ya Allāh, bgi kami ngka ko doniya sa mapiya ago sii ko akhirat sa mapiya ago lindinga kami ngka ko siksa ko naraka. Ya Allāh, kalimoon ka so Nabi ami a Muhammad ago so manga pamiliya niyan ago so manga sahabah niyan sa kalangolangon iran. Wal Hamdulillahi Rabbil Alamin. Aqimus salah….